Giá trứng đã ổn định trở lại sau đợt tăng vọt hồi đầu năm, nhưng người đi chợ vẫn đang phải làm quen với việc chi nhiều tiền hơn cho mặt hàng này và nhiều nhu yếu phẩm khác.
Theo dữ liệu mới nhất từ công ty nghiên cứu thị trường NIQ, giá một tá trứng trung bình trên toàn quốc đã giảm xuống còn 5.45 USD vào tuần kết thúc ngày 19 tháng 4, sau khi đạt đỉnh 6.55 USD vào giữa tháng 3. Đây là tin vui cho người tiêu dùng, nhưng nó diễn ra trong bối cảnh giá nhiều mặt hàng thiết yếu khác vẫn tăng, dù lạm phát chung đã hạ nhiệt.
Sự tăng giá mạnh mẽ này đã làm thay đổi kỳ vọng của người mua sắm. Nhiều người đã bắt đầu chấp nhận mức giá cao hơn, dù không mấy vui vẻ. Công ty nghiên cứu thị trường Numerator báo cáo tháng trước rằng mức giá trung bình mà người tiêu dùng sẵn sàng trả cho một tá trứng là 5.56 USD, tăng mạnh so với 4.90 USD hồi tháng 1.
Các nhà nghiên cứu nhận định: “Sự sẵn lòng chi trả tăng lên trong vài tháng qua cho thấy người tiêu dùng đang dần quen với giá trứng cao hơn, dù là có ý thức hay vô thức.”
Không chỉ trứng, nhiều người mua sắm đang chuẩn bị tinh thần chi nhiều hơn cho tổng chi phí mua sắm thực phẩm. Một khảo sát của công ty tư vấn KPMG cuối tháng 4 cho thấy nhiều người đang lên kế hoạch cắt giảm chi tiêu trong mùa hè này cho quần áo, nội thất, du lịch… Thực phẩm là một trong hai danh mục duy nhất mà người mua sắm cho biết họ dự kiến sẽ chi tiêu nhiều hơn.
Bà Heather Rice, chuyên gia thuế tiêu dùng và bán lẻ tại KPMG, cho biết: “Thuế quan đã từ ‘tiếng ồn nền’ trở thành vấn đề nổi cộm đối với người tiêu dùng – và hóa đơn mua sắm của họ cho thấy điều đó. Người mua sắm nhạy cảm về giá hơn bao giờ hết, và nhiều người đang liên kết trực tiếp chi phí tăng cao với thuế quan.”
Theo nguồn tin NBC News, tâm lý người tiêu dùng gần đây đã chạm mức thấp nhất trong 12 năm trong một cuộc khảo sát được theo dõi chặt chẽ của Conference Board, khi nhiều hộ gia đình dự đoán lạm phát sẽ tăng trong năm nay. Tốc độ tăng giá tiêu dùng hàng năm là 2.4% trong tháng 3, giảm từ 2.8% tháng trước đó, nhưng đó là trước khi Tổng Thống Donald Trump mở rộng đáng kể cuộc chiến thương mại toàn cầu của mình vào tháng 4.
Nhiều người mua sắm đã nhanh chóng mua sắm các mặt hàng sản xuất ở nước ngoài, bao gồm cả những món đồ giá trị lớn như ô tô và xe tải, để tránh thuế nhập khẩu áp lên nhiều loại sản phẩm.
Nhà Trắng gần đây đã thông báo về tiến triển hướng tới một thỏa thuận thương mại mới với Vương quốc Anh. Tổng Thống Trump cũng liên tục khẳng định rằng “hầu hết mọi chi phí”, bao gồm cả trứng và các mặt hàng tạp hóa khác, đã giảm dưới sự điều hành của ông. Tuy nhiên, bất chấp những điều chỉnh, rút lại và trì hoãn đối với các phần khác nhau trong chương trình thương mại của ông, thuế quan của Tổng Thống đã khiến nhiều sản phẩm đắt hơn so với đầu năm nay.
Dữ liệu từ NIQ và dữ liệu lạm phát liên bang đều cho thấy giá tiếp tục tăng đối với một loạt các mặt hàng phổ biến. Các giám đốc điều hành công ty cảnh báo rằng sự không chắc chắn vẫn còn rất lớn về việc các chính sách đang thay đổi của Tổng Thống Trump sẽ ảnh hưởng thế nào đến nền kinh tế tiêu dùng, và một số đã cảnh báo về khả năng tăng giá trong năm nay.
Trong khi đó, giá nhiều mặt hàng thịt và sữa trong các siêu thị đang nhích lên, tăng 2% đối với ức gà và 1% đối với thịt bò xay trong dữ liệu NIQ mới nhất so với bốn tuần trước đó. So với cùng kỳ năm trước, thịt bò đắt hơn gần 10% và giá trứng đắt hơn gần 50%.
Tuy nhiên, không phải mọi thứ đều trở nên đắt đỏ hơn. Trong số các mặt hàng thiết yếu được khảo sát, giá thịt xông khói (bacon) và nước cam đã giảm.
Giá của nhiều sản phẩm thịt và sữa có thể tiếp tục biến động tùy thuộc vào diễn biến cuộc chiến thương mại của Tổng Thống Trump.
Ví dụ, Hoa Kỳ là nhà sản xuất thịt lợn lớn và xuất khẩu khoảng một phần năm sản lượng ra nước ngoài, ông Michael Swanson, nhà kinh tế nông nghiệp trưởng tại Wells Fargo Agri-Food Institute, lưu ý. Khoảng 15% sản lượng gà và sữa của Hoa Kỳ cũng thường được vận chuyển ra nước ngoài – một tình hình mà thuế quan trả đũa của các quốc gia khác đang đe dọa.
Ông Swanson nói: “Nếu ba loại sản phẩm này không tìm được thị trường xuất khẩu do các hành động thuế quan và mọi người đơn giản là không mua chúng, điều đó sẽ buộc Hoa Kỳ phải giữ sản phẩm đó ở trong nước,” điều này có thể có nghĩa là giá thấp hơn cho người mua sắm trong nước.
Đó sẽ là tin tốt cho người tiêu dùng nhưng không phải cho nông dân. Các nhà xuất khẩu nông sản đã lên tiếng cảnh báo về một “cuộc khủng hoảng toàn diện” khi người mua nước ngoài rút lui. Các nhà nhập khẩu Trung Quốc gần đây đã hủy giao 12,000 tấn thịt lợn Mỹ, vụ hủy lớn nhất kể từ năm 2020.
Hiện tại, ông Swanson cho biết, “thực tế có nhiều rủi ro giảm phát ở một số danh mục hơn là lạm phát trong gói thực phẩm nói chung, nếu chúng ta có các tranh chấp thương mại kéo dài.”
Tuy nhiên, đó vẫn là một câu hỏi lớn, khi chính quyền Tổng Thống Trump đang tìm kiếm một thỏa thuận thương mại với Bắc Kinh trong khi công khai thể hiện lập trường cứng rắn trong các cuộc đàm phán. Cho đến khi bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào được dàn xếp, Trung Quốc vẫn phải đối mặt với mức thuế quan hiệu quả của Hoa Kỳ là 145% và đã đáp trả bằng thuế quan của riêng họ lên tới 125%.
Khi nói đến hàng hóa nông nghiệp, ông Swanson lưu ý, “người Trung Quốc có khả năng gây áp lực cho chúng ta, bởi vì họ thực sự mua nhiều hơn từ chúng ta so với những gì chúng ta mua từ họ.”
