Cơ quan Quản lý Tình trạng Khẩn cấp Liên bang (FEMA) đang có kế hoạch chuyển giao nhiều trách nhiệm ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai hơn cho các tiểu bang trong mùa bão sắp tới. Đây là thông tin được quyền Giám đốc FEMA, ông David Richardson, chia sẻ trong một buổi họp nội bộ.
Theo ông Richardson, mục tiêu của động thái này là “trả lại vai trò chủ đạo cho các tiểu bang” như một phần của quá trình chuyển đổi toàn diện cơ quan. Ông nhấn mạnh rằng trong “mùa thiên tai 2025”, FEMA sẽ tập trung tăng cường năng lực ứng phó và phục hồi của các tiểu bang, đồng thời chỉ phối hợp hỗ trợ liên bang “khi thấy cần thiết”.
Sự thay đổi này phù hợp với nỗ lực rộng lớn của chính quyền Tổng Thống Donald Trump nhằm cải tổ và tinh giản bộ máy liên bang. Nó diễn ra chỉ 17 ngày trước khi mùa bão Đại Tây Dương bắt đầu, một mùa bão mà các nhà khoa học dự báo sẽ có số lượng bão trên mức trung bình.
FEMA hiện đang trong giai đoạn biến động khi chính quyền Tổng Thống Trump cân nhắc tương lai của cơ quan này. Tổng Thống Donald Trump từng đưa ra ý tưởng “loại bỏ” FEMA hoàn toàn, một ý tưởng được Bộ trưởng An ninh Nội địa Kristi Noem ủng hộ. Ông Richardson mới nhậm chức quyền Giám đốc tuần trước, một ngày sau khi người tiền nhiệm nói với một ủy ban Quốc hội rằng ông không nghĩ FEMA nên bị xóa bỏ.
Dù ông Richardson hạ thấp khả năng FEMA biến mất hoàn toàn, ông cho biết vai trò của mình là hiện thực hóa tầm nhìn của Tổng Thống Trump về quản lý thiên tai, tức là đẩy “một phần lớn” trách nhiệm ứng phó và phục hồi về cho các tiểu bang.
Ông Richardson nhận định một số tiểu bang như Florida và Texas đã chuẩn bị khá tốt cho thiên tai. Tuy nhiên, ông cảnh báo các tiểu bang khác nên chuẩn bị gánh vác nhiều gánh nặng tài chính hơn. Tỷ lệ chia sẻ chi phí liên bang 75% cho việc sửa chữa cơ sở hạ tầng công cộng có thể thay đổi ngay trong mùa hè này.
Việc hỗ trợ của FEMA chỉ được cấp khi thống đốc tiểu bang yêu cầu và Tổng Thống phê duyệt tuyên bố tình trạng thảm họa lớn. Quyết định này thường dựa trên việc liệu tác động của sự kiện có vượt quá khả năng ứng phó của tiểu bang hay không.
Tổng Thống Trump đã cho thấy sự khác biệt trong việc ra quyết định về tuyên bố thảm họa. Ông đã từ chối yêu cầu từ Washington và West Virginia. Mới tuần này, ông đã phê duyệt tuyên bố thảm họa lớn cho các cơn bão tấn công Arkansas vào tháng 3, sau khi ban đầu từ chối yêu cầu này.
Sự chuyển đổi này diễn ra trong bối cảnh số lượng thảm họa liên quan đến khí hậu tại Hoa Kỳ ngày càng tăng. Năm 2024, có 90 tuyên bố thảm họa lớn và 27 sự kiện liên quan đến khí hậu gây thiệt hại hơn 1 tỷ USD.
Theo Jeremy Edwards, cựu phó giám đốc phụ trách các vấn đề công chúng của FEMA dưới thời chính quyền Biden, mặc dù các tiểu bang thường dẫn đầu trong ứng phó thảm họa, họ vẫn phụ thuộc vào nguồn lực liên bang khi cần. Ông lo ngại không phải tiểu bang nào cũng có đủ khả năng gánh vác thêm trách nhiệm này. “Không rõ họ muốn nói gì khi nói ‘trả lại vai trò chủ đạo cho các tiểu bang’,” ông nói. “Điều đó có ý nghĩa gì khi một số tiểu bang không có đủ nguồn lực trong ngân sách của mình để ứng phó và phục hồi sau các sự kiện thảm khốc?”
Về tái cấu trúc dài hạn, ông Richardson cho biết FEMA sẽ bắt đầu “phân tích nhiệm vụ” để đảm bảo các hoạt động của cơ quan chỉ giới hạn nghiêm ngặt trong những gì luật pháp quy định. “Chúng tôi sẽ không làm bất cứ điều gì không có trong luật,” ông nói. “Nếu có, chúng tôi đang lãng phí tiền của người dân Mỹ.”
Tổng Thống Trump cũng đã thành lập một hội đồng đánh giá FEMA gồm 13 thành viên, do Bộ trưởng Noem và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đồng chủ trì, để đề xuất các thay đổi cho cơ quan.
Khi được hỏi liệu các cải cách có dẫn đến cắt giảm nhân sự nữa hay không, ông Richardson nói điều đó là có thể khi nhiều chức năng của cơ quan được chuyển giao cho các tiểu bang. Khoảng 2.000 nhân viên toàn thời gian đã rời FEMA kể từ khi Tổng Thống Donald Trump nhậm chức vào tháng 1, tương đương khoảng một phần ba lực lượng lao động toàn thời gian của cơ quan.
Ông cũng cho biết dù không có chương trình cụ thể nào là “mục tiêu” bị loại bỏ, nhưng nhiều điều phụ thuộc vào kết quả phân tích. “Nếu bạn nằm ngoài phạm vi luật định, bạn sẽ trở thành mục tiêu, chấm hết,” ông nói.
Theo tin từ The Associated Press ngày 15/05/2025.
