Tại Washington D.C., các dân biểu Cộng hòa tại Hạ viện đang chuẩn bị đưa gói dự luật lớn về cắt giảm thuế và chi tiêu vượt qua thử thách tiếp theo tại Ủy ban Ngân sách vào thứ Sáu này. Tuy nhiên, một số thành viên bảo thủ đang cảnh báo họ có thể bỏ phiếu chống nếu không có những thay đổi đáng kể.
Dự luật mang tên “One Big Beautiful Bill Act” này, với độ dày lên tới 1.116 trang và được đặt tên theo Tổng thống Donald Trump, đang ở thời điểm khá cam go. Phe bảo thủ muốn cắt giảm sâu hơn nữa các chương trình như Medicaid để bù đắp chi phí cho việc giảm thuế. Ngược lại, các dân biểu đến từ những tiểu bang có thuế suất cao, như New York, lại yêu cầu tăng mạnh mức khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương (SALT) cho người dân của họ.
Việc dự luật không vượt qua được Ủy ban Ngân sách sẽ là một trở ngại lớn đối với Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson. Ông vẫn khẳng định đảng Cộng hòa đang trên đà thông qua dự luật này và tin rằng nó sẽ mang lại sự ổn định cho nền kinh tế đang có dấu hiệu chững lại.
Ông Johnson phát biểu: “Một trong những lý do khiến dự luật lớn đẹp đẽ này lại quan trọng đến vậy là vì tôi tin chắc nó sẽ gửi đi thông điệp ổn định đến thị trường chứng khoán, trái phiếu, đến những người tạo việc làm và doanh nhân, những người chấp nhận rủi ro, những người thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Chúng ta sẽ đưa nền kinh tế Mỹ hoạt động trở lại.”
Ủy ban Ngân sách là một trong những điểm dừng chân cuối cùng trước khi dự luật được đưa ra toàn Hạ viện bỏ phiếu, dự kiến vào tuần tới. Thông thường, vai trò của ủy ban này chủ yếu mang tính hành chính, tổng hợp công việc của 11 ủy ban khác đã soạn thảo các phần của dự luật.
Tuy nhiên, cuộc họp hôm thứ Sáu có thể trở nên quan trọng. Đảng Cộng hòa chỉ chiếm đa số mong manh tại Hạ viện và không còn nhiều phiếu để mất, kể cả trong Ủy ban Ngân sách.
Những thành viên bảo thủ của Freedom Caucus kiên quyết yêu cầu cắt giảm sâu hơn – đặc biệt là đối với Medicaid. Họ muốn áp dụng ngay lập tức yêu cầu làm việc đối với những người nhận hỗ trợ, thay vì bắt đầu từ ngày 1 tháng 1 năm 2029 như dự luật đề xuất.
Dân biểu Ralph Norman, một thành viên của Ủy ban Ngân sách và là người đến từ South Carolina, đã lên tiếng trong một cuộc họp kín của các dân biểu Cộng hòa để đánh giá tình hình. Ông cho rằng đảng Cộng hòa chỉ có “một cơ hội” để làm cho dự luật này đúng đắn và đảm bảo nó không làm tăng thêm thâm hụt ngân sách. Nếu cuộc bỏ phiếu tại Ủy ban Ngân sách vào thứ Sáu thất bại, ông đề nghị họ “quay trở lại làm việc”.
Trong khi đó, các dân biểu từ New York vẫn không ngừng đòi hỏi mức khấu trừ thuế SALT cao hơn nhiều so với đề xuất trong dự luật, điều này có thể khiến tổng chi phí của gói dự luật tăng vọt. Hiện tại, dự luật đề xuất tăng gấp ba lần giới hạn khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương đang là 10.000 USD, lên 30.000 USD cho các cặp vợ chồng nộp thuế chung có thu nhập lên tới 400.000 USD mỗi năm.
Dân biểu Nick LaLota, một trong những người dẫn đầu nỗ lực về SALT từ New York, cho biết họ đã đề xuất mức khấu trừ 62.000 USD cho người nộp thuế độc thân và 124.000 USD cho các cặp vợ chồng nộp thuế chung.
Có thể thấy phe bảo thủ và nhóm từ New York đang đối đầu nhau, mỗi bên đều tìm cách ưu tiên những vấn đề của mình trong khi Chủ tịch Johnson đang cố gắng giữ cho dự luật đi đúng hướng để được Hạ viện thông qua trước Ngày Tưởng niệm (Memorial Day) và sau đó chuyển lên Thượng viện.
Lãnh đạo Đa số Hạ viện Steve Scalise, đến từ Louisiana, nhận xét: “Đây là điều luôn xảy ra khi bạn có một dự luật lớn như thế này. Luôn có những chi tiết cuối cùng cần giải quyết cho đến tận phút chót. Vì vậy, chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc. Còn rất nhiều việc phải làm.”
Về bản chất, gói dự luật đồ sộ này là một đề xuất tương đối khiêm tốn nhằm kéo dài các đợt cắt giảm thuế thu nhập hiện hành đã được thông qua trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump vào năm 2017, và bổ sung những đợt cắt giảm mới mà Tổng thống đã vận động tranh cử vào năm 2024, bao gồm miễn thuế đối với tiền tip, tiền làm thêm giờ và một số khoản vay mua ô tô.
Dự luật cũng tăng một số ưu đãi thuế cho người có thu nhập trung bình, bao gồm mức khấu trừ tiêu chuẩn được tăng cường lên 32.000 USD cho người nộp thuế chung và khoản tăng tạm thời 500 USD cho tín dụng thuế trẻ em, nâng lên 2.500 USD.
Bên cạnh đó, dự luật còn bổ sung 350 tỷ USD cho chương trình trục xuất của Tổng thống Trump và tăng cường ngân sách cho Lầu Năm Góc.
Để bù đắp khoảng 5 triệu USD doanh thu bị mất đi, gói dự luật đề xuất cắt giảm các ưu đãi thuế khác, cụ thể là các khoản tín dụng thuế năng lượng xanh được phê duyệt trong Đạo luật Giảm lạm phát của Tổng thống Joe Biden. Một số người bảo thủ muốn chấm dứt ngay lập tức các khoản này.
Dự luật cũng tìm cách bù đắp chi phí bằng cách cắt giảm hơn 1 nghìn tỷ USD từ các chương trình chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ lương thực, chủ yếu bằng cách áp đặt yêu cầu làm việc đối với người trưởng thành khỏe mạnh.
Một số người nhận Medicaid sẽ cần phải tham gia 80 giờ mỗi tháng vào công việc hoặc các lựa chọn cộng đồng khác để nhận được dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Một số phụ huynh và người lớn tuổi nhận hỗ trợ lương thực thông qua Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) cũng sẽ phải đối mặt với yêu cầu làm việc mới, bao gồm cả những người đến 64 tuổi và một số phụ huynh có con lớn hơn 7 tuổi.
Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) ước tính rằng với những thay đổi này, sẽ có ít nhất 7,6 triệu người ít có bảo hiểm y tế hơn và khoảng 3 triệu người mỗi tháng ít nhận được hỗ trợ SNAP hơn.
Gói dự luật cũng bao gồm việc tăng giới hạn nợ quốc gia lên 4 nghìn tỷ USD, hiện là 36 nghìn tỷ USD, để Bộ Tài chính có thể tiếp tục thanh toán các hóa đơn và ngăn chặn nguy cơ vỡ nợ liên bang.
Theo tin từ The Associated Press ngày 16/05/2025.
