Theo ABC News, một trận động đất mạnh 6,2 độ richter đã làm rung chuyển Istanbul và các khu vực khác của Thổ Nhĩ Kỳ vào thứ Tư, gây ra hoảng loạn trên diện rộng và nhiều người bị thương ở thành phố 16 triệu dân, mặc dù không có báo cáo về thiệt hại nghiêm trọng.
Ít nhất 236 người đã được điều trị các vết thương do cố gắng nhảy khỏi các tòa nhà hoặc do các cơn hoảng loạn – hầu hết ở Istanbul, nơi cư dân đang lo lắng vì thành phố được coi là có nguy cơ cao xảy ra một trận động đất lớn.
Theo Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ, trận động đất có độ sâu nông 10 km (khoảng 6 dặm), với tâm chấn cách Istanbul khoảng 40 km (25 dặm) về phía tây nam, ở Biển Marmara.
Nó được cảm nhận ở các tỉnh lân cận Tekirdag, Yalova, Bursa và Balikesir và ở thành phố ven biển Izmir, cách Istanbul khoảng 550 km (340 dặm) về phía nam. Bộ trưởng Nội vụ Ali Yerlikaya cho biết trận động đất kéo dài 13 giây và được theo sau bởi hơn 100 dư chấn – trận mạnh nhất có cường độ 5,9 độ richter.
Trận động đất bắt đầu lúc 12:49 chiều thứ Tư, một ngày lễ, khi nhiều trẻ em được nghỉ học và ăn mừng trên đường phố Istanbul. Cư dân hoảng loạn lao từ nhà và các tòa nhà ra đường. Chính quyền kêu gọi người dân tránh vào các tòa nhà có thể đã bị hư hại và cho biết các nhà thi đấu thể thao và nhà thờ Hồi giáo sẽ mở cửa để chứa những cư dân không muốn qua đêm trong nhà của họ.
Hơn 230 người bị thương
Bộ trưởng Y tế Kemal Memisoglu cho biết: “Tổng cộng có 236 công dân bị ảnh hưởng bởi các cơn hoảng loạn và do ngã hoặc nhảy”. Ông cho biết 173 người bị thương ở Istanbul trong khi những người còn lại ở các tỉnh lân cận.
Bộ trưởng Môi trường, Đô thị hóa và Biến đổi Khí hậu Murat Kurum cho biết chính quyền đã nhận được 378 báo cáo về “thiệt hại cấu trúc” ở các tòa nhà khác nhau, đồng thời cho biết thêm rằng 12 tòa nhà đã được sơ tán như một biện pháp phòng ngừa.
Các quan chức cho biết chỉ có một tòa nhà – một cấu trúc bỏ hoang, bị bỏ rơi từ lâu ở khu Fatih lịch sử của thành phố – đã bị sập.
Nhiều cư dân đổ xô đến các công viên, sân trường và các khu vực mở khác để tránh ở gần các tòa nhà trong trường hợp sập hoặc động đất tiếp theo. Một số người dựng lều trong công viên.
Tổng thống Recep Tayyip Erdogan cho biết tại một sự kiện đánh dấu ngày lễ Chủ quyền Quốc gia và Trẻ em: “Tạ ơn Chúa, hiện tại dường như không có vấn đề gì”. “Cầu xin Chúa bảo vệ đất nước và người dân của chúng ta khỏi tất cả các loại thiên tai, tai nạn và rắc rối.”
‘Con tôi hơi sợ’
Cihan Boztepe, 40 tuổi, vội vã chạy ra đường cùng gia đình để tránh khả năng tòa nhà của họ bị sập. Đứng cạnh đứa con đang nức nở, Boztepe nói với AP rằng vào năm 2023, anh đang sống ở tỉnh Batman, một khu vực gần khu vực phía nam của Thổ Nhĩ Kỳ, nơi các trận động đất lớn đã xảy ra vào thời điểm đó. Trận động đất hôm thứ Tư cảm thấy yếu hơn, và anh không sợ hãi như vậy.
Anh nói: “Lúc đầu chúng tôi bị rung chuyển, sau đó nó dừng lại, sau đó chúng tôi lại bị rung chuyển”. “Con tôi hơi sợ, nhưng tôi thì không. Chúng tôi nhanh chóng thu dọn đồ đạc và đi xuống một nơi an toàn.”
Bộ trưởng Giáo dục Yusuf Tekin thông báo rằng các trường học sẽ đóng cửa vào thứ Năm và thứ Sáu ở Istanbul nhưng “phù hợp với nhu cầu về một không gian an toàn, sân trường của chúng tôi mở cửa cho tất cả công dân của chúng tôi sử dụng.”
Các dự án tái thiết đô thị
Thổ Nhĩ Kỳ bị cắt ngang bởi hai đường đứt gãy lớn và động đất xảy ra thường xuyên.
Một trận động đất mạnh 7,8 độ richter vào ngày 6 tháng 2 năm 2023 và một dư chấn mạnh thứ hai vài giờ sau đó, đã giết chết hơn 53.000 người ở Thổ Nhĩ Kỳ và phá hủy hoặc làm hư hại hàng trăm nghìn tòa nhà ở 11 tỉnh phía nam và đông nam. Khoảng 6.000 người khác đã thiệt mạng ở các khu vực phía bắc của nước láng giềng Syria.
Istanbul không bị ảnh hưởng bởi trận động đất đó, nhưng sự tàn phá đã làm tăng thêm nỗi sợ hãi về một trận động đất tương tự, với các chuyên gia trích dẫn sự gần gũi của thành phố với các đường đứt gãy.
Trong một nỗ lực để ngăn chặn thiệt hại từ bất kỳ trận động đất nào trong tương lai, chính phủ quốc gia và chính quyền địa phương đã bắt đầu các dự án tái thiết đô thị để củng cố các tòa nhà có nguy cơ và phát động các chiến dịch phá hủy những tòa nhà có nguy cơ sụp đổ.
Thị trưởng bị bỏ tù bày tỏ sự buồn bã
Ekrem Imamoglu, thị trưởng của Istanbul, người đã bị bỏ tù vào tháng trước vì tội tham nhũng, đã đưa ra một tuyên bố thông qua luật sư của mình, bày tỏ sự buồn bã vì không thể ở bên cư dân thành phố.
Thị trưởng nói: “Là những nhà quản lý và nhà quy hoạch đô thị đã cống hiến cuộc đời mình cho việc lập kế hoạch tập trung vào thảm họa ở Istanbul và những người đã đấu tranh cho mục đích này, nỗi buồn lớn nhất của tôi là chúng tôi không thể ở bên bạn”.
Nhiều người xem việc bắt giữ chính trị gia này, người được coi là đối thủ chính của Erdogan, là có động cơ chính trị. Chính phủ khẳng định các tòa án hoạt động độc lập.
Vào thứ Tư, hàng dài người xếp hàng tại các trạm xăng khi cư dân, lên kế hoạch rời Istanbul, đổ xô đi đổ đầy xe của họ. Trong số đó có Emre Senkay, người cho biết anh có thể rời đi nếu một trận động đất nghiêm trọng hơn xảy ra vào cuối ngày.
Anh nói: “Kế hoạch của tôi là rời Istanbul nếu có một trận động đất nghiêm trọng hơn”.
___
Fraser đưa tin từ Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ. Phóng viên Robert Badendieck của Associated Press ở Canakkale, Thổ Nhĩ Kỳ, đã đóng góp vào báo cáo này.