Trong khi cách tiếp cận “cắt giảm và đốt” của Elon Musk gây ra nhiều xáo trộn ở Washington, hơn 20 cơ quan DOGE (Department of Government Efficiency – tạm dịch: Ban Hiệu quả Chính phủ) cấp tiểu bang được triển khai gần đây lại có cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn.
Các tiểu bang đang tiếp tục triển khai các phiên bản DOGE của riêng họ, ủy ban cố vấn bên ngoài do tỷ phú công nghệ Elon Musk đứng đầu, được cựu Tổng thống Donald Trump giao nhiệm vụ cắt giảm chi tiêu và nhân sự liên bang.
Nhiều quan chức khởi xướng các cơ quan này, dưới nhiều hình thức khác nhau ở các tiểu bang khác nhau, cho biết họ muốn có tác động như DOGE của Trump, thậm chí một số người còn so sánh chúng với ủy ban liên bang.
Tuy nhiên, theo NBC News, trong khi cách tiếp cận mạnh tay của Musk gây ra những xáo trộn lớn ở Washington và trên cả nước, thì hơn 20 tổ chức DOGE cấp tiểu bang được triển khai kể từ khi DOGE liên bang ra mắt lại có cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn nhiều.
Đối với nhiều tiểu bang có các tổ chức như vậy, đó là do họ không có các lớp quan liêu như chính phủ liên bang, trong khi đối với những tiểu bang khác, đó là do các cơ quan kiểu DOGE của họ chỉ mang tính chất tư vấn.
Abegail Cave, người phát ngôn của Thống đốc đảng Cộng hòa Oklahoma Kevin Stitt, cho biết: “Nó khiêm tốn hơn”. Ông Stitt đã ký một sắc lệnh hành pháp vào tháng 2 để thành lập “Bộ phận Hiệu quả Chính phủ” có tên là DOGE-OK. Văn phòng của ông cho biết vào thời điểm đó rằng họ tập trung vào việc loại bỏ chi tiêu lãng phí của chính phủ và cải thiện hiệu quả.
Cave nói thêm: “Chúng tôi không có bộ máy quan liêu khổng lồ để cắt giảm như chính phủ liên bang. Không có nhiều thứ để hung hăng một cách điên cuồng. Bạn sẽ không có một USAID”.
Ngay cả khi Musk báo hiệu rằng vai trò mạnh mẽ của ông tại DOGE sẽ sớm suy yếu, những nỗ lực vẫn đang được đẩy mạnh ở nhiều tiểu bang đã thành lập các cơ quan, ủy ban, lực lượng đặc nhiệm, dự luật và các cơ chế khác để hợp lý hóa các quy định hoặc chi tiêu của chính phủ.
Texas là tiểu bang mới nhất tham gia danh sách đó, sau khi Thống đốc Greg Abbott, một đảng viên Cộng hòa, ký một dự luật vào tháng 4 tạo ra một cơ quan nhà nước thường trực – Văn phòng Hiệu quả Quy định Texas – chuyên hợp lý hóa chính phủ và chi tiêu. Luật này sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 9 và chính quyền của ông cho biết vẫn chưa có thời gian biểu cho việc mở văn phòng mới.
Tại sự kiện ký dự luật, Abbott cho biết DOGE của Musk đã giúp “kết tinh” khuôn khổ cho những gì cơ quan Texas sẽ làm – đồng thời thừa nhận rằng phiên bản này, không giống như phiên bản liên bang, sẽ tập trung chủ yếu vào việc cắt giảm các quy định của chính phủ tiểu bang, như một phần của nỗ lực rộng lớn hơn để làm cho Texas trở nên thân thiện hơn với các doanh nghiệp.
Cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn đó phần lớn cũng là trường hợp ở các bộ máy DOGE cấp tiểu bang khác.
Ở Oklahoma, Cave cho biết hai tháng sau khi ra mắt, một trong những khoản tiết kiệm lớn nhất mà DOGE-OK đã thực hiện là cắt giảm 200.000 đô la sau khi xác định sự tồn tại của “hàng trăm” máy fax thừa trên khắp chính phủ tiểu bang.
Có lẽ ngoại lệ duy nhất mà DOGE tiểu bang đang theo đuổi các vấn đề một cách tích cực hơn là ở Florida, nơi tổ chức của tiểu bang, được tạo ra thông qua lệnh hành pháp của Thống đốc đảng Cộng hòa Ron DeSantis vào tháng 2, đang tích cực xem xét các khoản tài trợ và nghiên cứu của giảng viên tại các trường đại học công lập trong tiểu bang, xác định các khoản cắt giảm chi tiêu và cải cách tiềm năng trong chính quyền địa phương và tìm cách trả lại “kinh phí tài trợ liên bang không cần thiết” cho Washington.
Phiên bản DOGE do DeSantis khởi xướng, người đã nhiều lần nhắm mục tiêu vào giáo dục đại học công lập ở Florida, đã bắt đầu yêu cầu các tài liệu và thông tin từ các trường đại học và cao đẳng công lập trong tiểu bang, người phát ngôn Brian Wright cho biết trong một email.
Wright cho biết Bộ Hiệu quả Chính phủ Tiểu bang Florida cũng đã bắt đầu xem xét “sự thận trọng về tài chính” của tất cả 67 quận và 411 thành phố trong tiểu bang.
Mặt khác, Ủy ban về Hiệu quả Chính phủ của New Hampshire, được thành lập vào tháng 1 thông qua lệnh hành pháp từ Thống đốc đảng Cộng hòa Kelly Ayotte, cho đến nay đã họp một vài lần để thảo luận về các biện pháp tiết kiệm chi phí như bán tài sản thuộc sở hữu nhà nước và giảm mua một số thiết bị nhất định. Cơ quan gồm 15 thành viên, bao gồm các nhà lãnh đạo lập pháp và các nhà lãnh đạo doanh nghiệp địa phương, chỉ có thể gửi các khuyến nghị cho Ayotte.
Các thành viên của ủy ban đã thẳng thắn tách mình khỏi Musk và cách tiếp cận của ông.
Cựu Thống đốc đảng Cộng hòa Craig Benson, một thành viên của ủy ban, cho biết tại một cuộc họp gần đây của nhóm: “Tôi không phải là Elon Musk. Chúng tôi không cố gắng làm mọi thứ theo cùng một cách”.
Ở Iowa, Thống đốc đảng Cộng hòa Kim Reynolds đã tuyên bố rằng các mục tiêu của Lực lượng Đặc nhiệm DOGE của bà bao gồm giảm chi phí của chính phủ và cải thiện hiệu quả và năng suất.
Cho đến nay, cơ quan này mới chỉ tổ chức một cuộc họp và dự kiến sẽ gửi các khuyến nghị của mình cho văn phòng của Reynolds trong vòng 5 tháng nữa.
Tuy nhiên, các đảng viên Đảng Dân chủ Iowa đã phàn nàn rằng cơ quan này đang hoạt động một cách mờ ám. Dân biểu bang Iowa Megan Srinivas cho biết trong một cuộc gọi với các phóng viên trong tuần này rằng lực lượng này đang hành động với “sự thiếu minh bạch xung quanh” bất kỳ thay đổi nào được đề xuất trong chính phủ tiểu bang. Một người phát ngôn của Reynolds đã không trả lời các câu hỏi về lực lượng đặc nhiệm.
Tại Missouri, một ủy ban lập pháp do Đảng Cộng hòa lãnh đạo mới được thành lập, Ủy ban Đánh giá Hiệu quả trong Chính phủ Tiểu bang, đang xem xét ít nhất 30 dự luật đề xuất những thay đổi nhỏ đối với các hội đồng tiểu bang khác nhau, các hợp đồng tiểu bang và các công thức tính lương của tiểu bang.
Và ở Kansas, Ủy ban Thượng viện Tiểu bang về Hiệu quả Chính phủ do Đảng Cộng hòa kiểm soát đã tạo ra một trang web nơi cư dân có thể gửi các đề xuất về nơi họ muốn thấy chính phủ cắt giảm lãng phí.
Nó đã bị sập sau một loạt các bài nộp. Phó chủ tịch đảng Cộng hòa của ủy ban, Thượng nghị sĩ bang Michael Murphy, thừa nhận: “Trong hầu hết các trường hợp, tất cả những gì chúng tôi có thể làm là đưa ra một khuyến nghị”.
Trong khi đó, ở một số tiểu bang khác có chính phủ chia rẽ, các cơ quan lập pháp do Đảng Cộng hòa lãnh đạo đã kể từ đầu năm nay đã khởi động các ủy ban DOGE lập pháp tiểu bang. Các cơ quan này thậm chí còn có ít quyền lực hơn, vì các thống đốc đảng Dân chủ có thể chặn các nỗ lực của họ, nhưng chúng đã chứng tỏ hữu ích như một nền tảng cho các cuộc điều tra, nhắn tin và hơn thế nữa.
Tại Wisconsin, các đảng viên Đảng Cộng hòa của Hội đồng Tiểu bang đã thành lập một Ủy ban về Hoạt động, Trách nhiệm và Minh bạch của Chính phủ. Các nhà lập pháp đã chất vấn người đứng đầu cơ quan tiểu bang và người đứng đầu hệ thống đại học của tiểu bang về chi tiêu và cáo buộc lãng phí tại cuộc họp đầu tiên vào tháng Ba.
Một thành viên đảng Cộng hòa của ủy ban đã yêu cầu thông tin từ các thành phố lớn nhất của tiểu bang và tất cả 72 quận của tiểu bang về chi tiêu cho sự đa dạng, công bằng và hòa nhập trong chính quyền địa phương. Chủ tịch, Dân biểu bang Amanda Nedweski của đảng Cộng hòa, cho biết mục tiêu chính của cơ quan này sẽ là đảm bảo nhân viên chính phủ tiểu bang không còn làm việc từ xa.
Nedweski cho biết sự bùng nổ ban đầu về sự chú ý xung quanh DOGE của Trump chắc chắn đã thúc đẩy sự bùng nổ của các bản sao ở các thủ phủ tiểu bang, bao gồm cả ở Wisconsin, nhưng về bản chất, hầu hết các phiên bản cấp tiểu bang sẽ phải hoạt động một cách có chủ ý hơn.
Bà nói trong một cuộc phỏng vấn: “Về mặt khái niệm, ý tưởng này là điều mọi người muốn. Chủ nghĩa bảo thủ tài chính đã trở nên thú vị trở lại. Cho dù bạn thích DOGE liên bang hay không, nó đang nhận được rất nhiều sự chú ý vì mọi người muốn tiết kiệm tiền và muốn xem có lãng phí ở đâu đó hay không – và nó đang được giải quyết và giảm bớt”.
Nedweski nói thêm: “Ở cấp tiểu bang, chúng tôi có những hạn chế – chúng tôi không thể xông vào một cơ quan và cắt giảm và đốt phá, vì chúng tôi không có quyền đó”.
Ủy ban, không có đối tác trong Thượng viện tiểu bang, chỉ có thể đưa ra các khuyến nghị cho Thống đốc Tony Evers, một đảng viên Đảng Dân chủ.
Các đảng viên Đảng Cộng hòa trong năm nay đã thành lập các ủy ban lập pháp với các động lực và hạn chế tương tự ở Arizona và North Carolina, nơi cũng có các thống đốc đảng Dân chủ.
Ở Arizona, các nhà lập pháp bảo thủ thừa nhận rằng con đường dẫn đến các cải cách kiểu DOGE sẽ phải thông qua luật được cả hai viện thông qua và được Thống đốc đảng Dân chủ Katie Hobbs ký. Ở North Carolina, ủy ban Hạ viện vẫn chưa đưa ra bất kỳ khuyến nghị, đề xuất cắt giảm hoặc soạn thảo bất kỳ luật nào. Nhưng đó không phải là cách duy nhất được đề xuất để loại bỏ cáo buộc lãng phí.
Thống đốc Josh Stein, một đảng viên Đảng Dân chủ, đã đề xuất vào tháng 3 một “Trung tâm Tác động” mới, đặt tại Văn phòng Ngân sách và Quản lý Tiểu bang của ông, nơi sẽ giám sát các nỗ lực làm cho chính phủ hoạt động hiệu quả.
Tuy nhiên, ông cho biết cách tiếp cận của mình sẽ “sử dụng dao mổ, không phải cưa máy”. Tuyên bố này đề cập đến sự xuất hiện của Musk tại một hội nghị chính trị bảo thủ vào tháng Hai, nơi ông vung một chiếc cưa máy để tượng trưng cho việc cắt giảm chính phủ của mình.
Theo NBC News
