Chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump từng đặt mục tiêu đưa ngành sản xuất ô tô trở lại Mỹ bằng cách áp thuế nhập khẩu. Tuy nhiên, điều này lại tạo ra một mớ bòng bong phức tạp cho chuỗi cung ứng vốn đã đan xen qua biên giới nhiều lần, khiến các doanh nghiệp trong ngành không khỏi lo lắng về lợi nhuận của mình.
Hãy lấy ví dụ về chi tiết nhỏ gọi là “striker plate” của công ty Lanex Manufacturing ở Windsor, Ontario (Canada). Đây là một bộ phận kim loại nhỏ giúp cửa xe đóng chặt, một trong khoảng 30.000 chi tiết cấu thành nên một chiếc ô tô. Điều đáng nói là bộ phận này phải đi lại giữa Mỹ và Canada tới bốn lần trước khi được lắp ráp vào xe.
Ông Brendan Lane, tổng giám đốc Lanex Manufacturing, chia sẻ rằng hệ thống sản xuất hiện tại buộc họ phải liên tục di chuyển hàng hóa qua biên giới. Các bộ phận của Lanex được bán cho các nhà cung cấp của các hãng xe lớn của Mỹ như Ford, General Motors và Stellantis.
Trong những tháng gần đây, công việc kinh doanh của Lanex gặp nhiều biến động khi ông Trump liên tục đưa ra các mức thuế mới đối với phụ tùng ô tô, thép, nhôm và hàng nhập khẩu từ Canada. Mặc dù sau đó ông Trump đã điều chỉnh một số chính sách thuế để giảm bớt gánh nặng cho các nhà sản xuất ô tô, nhưng sự bất ổn vẫn còn đó.
Theo tin từ NBC News, ông Lane cho biết những thay đổi này được chào đón nhưng thuế quan nói chung “không tốt” cho việc kinh doanh của ông. Ông vẫn lo ngại về việc các chính sách thương mại chưa ổn định của Mỹ sẽ ảnh hưởng thế nào đến chi phí và việc làm trong toàn ngành.
“Có hàng nghìn người liên quan, đó là cuộc sống hàng ngày của họ,” ông nói.
Các nhà sản xuất ô tô Mỹ hiện nay chủ yếu chỉ sản xuất các bộ phận giá trị cao như động cơ, hộp số và thân xe tại Mỹ. Hầu hết các bộ phận khác, đặc biệt là những chi tiết nhỏ như ống dẫn, lò xo hay “striker plate”, đều đến từ các nhà cung cấp bên ngoài, nhiều người trong số đó ở nước ngoài.
Việc đưa toàn bộ chuỗi cung ứng toàn cầu phức tạp này trở lại Mỹ “không dễ như bật công tắc,” ông Lane nhận định.
Quy trình sản xuất “striker plate” của Lanex là một minh chứng rõ ràng. Thép được nhập từ Michigan (Mỹ) sang nhà máy Lanex ở Windsor (Canada) để tạo hình. Sau đó, các bộ phận này được đưa đến một công ty Canada khác để xử lý nhiệt. Tiếp theo, ông Lane lại chở chúng qua biên giới đến Warren, Michigan (Mỹ) để mạ, một quá trình phủ lớp chống gỉ. Cuối cùng, chúng lại được đưa về Windsor để kiểm tra và đóng gói, trước khi được vận chuyển đến nhà máy lắp ráp xe ở Mỹ.
Việc thuế quan áp dụng như thế nào cho một quy trình sản xuất phức tạp như vậy là điều rất quan trọng đối với các nhà sản xuất ô tô và nhà cung cấp phụ tùng, theo giáo sư James Rubenstein, chuyên gia về ngành ô tô tại Đại học Miami ở Oxford, Ohio. “Cách họ đo lường, cách họ thu thuế, chúng tôi không biết,” ông nói.
Dù các hãng xe lớn hoan nghênh việc giảm bớt thuế gần đây, họ và các doanh nghiệp khác gần như chắc chắn sẽ chuyển chi phí cao hơn sang người tiêu dùng, cả người mua xe mới lẫn người cần sửa chữa.
Trong khi đó, ông Blair Borkowski, tổng giám đốc Cadillac Plating ở Warren, Michigan – nơi Lanex mạ chống gỉ cho các bộ phận của mình – cho biết công ty ông đã phải “chờ xem” trong nhiều tháng. Cơ sở của ông xử lý hàng triệu chi tiết kim loại nhỏ mỗi năm, chủ yếu cho ngành ô tô, và phục vụ khách hàng ở Mexico, Canada, châu Âu và châu Á. Công ty đã cố gắng thích ứng với sự bất ổn chính sách này một cách tốt nhất có thể.
“Chúng tôi có thể đảm bảo khách hàng được phục vụ tốt. Chúng tôi có thể đảm bảo nhân viên của mình được chăm sóc,” ông Borkowski nói. “Đó là tất cả những gì chúng tôi có thể làm.”
