Dù cựu Tổng thống Joe Biden hiện không còn tại vị, vấn đề tuổi tác và sự minh mẫn của ông vẫn là một chủ đề nóng bỏng, trở thành thước đo cho những người muốn lãnh đạo Đảng Dân chủ trong tương lai.
Một cuốn sách mới, được cho là phơi bày việc các trợ lý Nhà Trắng đã che đậy sự suy giảm thể chất và tinh thần của ông Biden, lại một lần nữa đưa vấn đề sức khỏe của ông vào tâm điểm chú ý. Điều này diễn ra nhiều tháng sau khi cựu Phó Tổng thống Kamala Harris thất bại trước Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử.
Gần đây, nhiều ứng viên tiềm năng của Đảng Dân chủ cho kỳ bầu cử năm 2028 đã bị hỏi liệu họ có tin rằng ông Biden đã suy giảm năng lực khi còn tại chức hay liệu ông có nên tái tranh cử hay không, đặc biệt là sau màn tranh luận được coi là thảm họa dẫn đến việc ông rút lui.
Nhiều người Dân chủ muốn hướng sự chú ý vào nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Trump. Tuy nhiên, Tổng thống Trump lại thường xuyên nhắc tên ông Biden, và Đảng Cộng hòa cũng làm theo, đặt cược rằng dù cử tri có thể thất vọng với các chính sách của ông Trump, họ vẫn thích ông hơn là những ký ức về một nhiệm kỳ tổng thống bị coi là không được lòng dân.
Trong cuộc đua giành chức Thống đốc Virginia năm nay, một trong những cuộc bầu cử cấp bang nổi bật nhất, ứng viên Cộng hòa Winsome Earle-Sears đang chạy các quảng cáo truyền hình liên kết đối thủ Dân chủ Abigail Spanberger với ông Biden, sử dụng hình ảnh họ ôm nhau và ông Biden gọi bà là bạn.
Theo chuyên gia chiến lược Đảng Dân chủ Sawyer Hackett, “mùi hương của Joe Biden vẫn còn vương vấn Đảng Dân chủ”. Ông cho rằng đảng cần làm việc vất vả để khắc phục điều này, bao gồm cả việc “nói thật, thành thật, về những lúc chúng ta đã sai”.
Thượng nghị sĩ Dân chủ Chris Murphy của Connecticut tuần này nói rằng “không nghi ngờ gì” việc ông Biden, hiện 82 tuổi, đã trải qua sự suy giảm nhận thức khi làm tổng thống.
Pete Buttigieg, cựu Bộ trưởng Giao thông Vận tải, không thẳng thắn như vậy nhưng cũng không hoàn toàn bảo vệ quyết định tranh cử của ông Biden. Khi được hỏi liệu Đảng Dân chủ có tốt hơn không nếu ông Biden không cố gắng tái tranh cử, ông trả lời “có thể”. Ông nói rằng, nhìn lại, hầu hết mọi người đều đồng ý với nhận định này.
Ngược lại, Thống đốc Illinois JB Pritzker cho biết ông không thấy dấu hiệu suy giảm tinh thần hay thể chất trong các cuộc gặp với ông Biden. Ông mô tả ông Biden là người đưa ra nhiều ý tưởng hay để giải quyết vấn đề.
Cuốn sách “Original Sin” (Tội Nguyên Tổ) của các nhà báo Jake Tapper (CNN) và Alex Thompson (Axios) khơi lại tranh cãi chính trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden: quyết định tranh cử nhiệm kỳ thứ hai bất chấp các cuộc thăm dò cho thấy cử tri, bao gồm cả người Dân chủ, không muốn ông tiếp tục. Nếu đắc cử, ông Biden sẽ 86 tuổi khi kết thúc nhiệm kỳ thứ hai.
Một người phát ngôn của ông Biden đã trả lời các hãng truyền thông rằng họ “tiếp tục chờ đợi bất cứ điều gì chứng minh rằng Joe Biden đã phải đưa ra quyết định tổng thống hoặc an ninh quốc gia bị đe dọa hoặc ông không thể làm tròn nhiệm vụ của mình” để phản hồi cuốn sách.
Mặc dù các lãnh đạo Đảng Dân chủ bác bỏ cả những lần nói vấp và cáo buộc của Đảng Cộng hòa về sự suy giảm, ông Biden vẫn đối mặt với sự nghi ngờ rộng rãi ngay trong nội bộ đảng.
Các cuộc thăm dò trước đó đã cho thấy sự ủng hộ của người Dân chủ đối với việc ông Biden tái tranh cử giảm dần, và phần lớn người Mỹ (cũng như người Dân chủ) tin rằng ông đã quá lớn tuổi để phục vụ thêm một nhiệm kỳ bốn năm. Sau màn tranh luận không thành công, gần hai phần ba người Dân chủ cũng cho rằng ông nên rút lui.
Ông Biden và cựu Đệ nhất phu nhân Jill Biden đã xuất hiện trên chương trình “The View” của ABC để bảo vệ sức khỏe và khả năng ra quyết định của ông trước khi các trích đoạn đầu tiên của “Original Sin” được công bố. Ông nhận trách nhiệm về chiến thắng của Tổng thống Trump, nhưng cũng cho rằng thất bại của bà Harris một phần là do phân biệt giới tính và chủng tộc. Ông vẫn khẳng định mình sẽ chiến thắng nếu còn là ứng viên của Đảng Dân chủ. Cả hai ông bà Biden đều bác bỏ lo ngại về sự suy giảm nhận thức của ông.
Bà Patricia McEnerney, 74 tuổi, một cử tri Dân chủ ở Goodyear, Arizona, nói rằng ông Biden không nên cố gắng tái tranh cử và cảm thấy buồn về cách mọi chuyện kết thúc. Bà so sánh ông với Tướng Douglas MacArthur và nói rằng ông nên ngừng trả lời phỏng vấn, “như MacArthur nói, các vị tướng chỉ nên mờ nhạt dần đi”.
Bà Janet Stumps, 66 tuổi, cũng là người Dân chủ ở Goodyear, lại có quan điểm khác. Bà không nghĩ điều này sẽ làm hại Đảng Dân chủ và cảm thấy tiếc khi ông Biden phải tự bảo vệ mình. Bà nói rằng ai cũng già đi, và ông nên được khen ngợi vì những gì đã làm ở tuổi đó.
Chuyên gia chiến lược Dân chủ Hackett dự đoán ông Biden sẽ không phải là yếu tố lớn trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026 hay sơ bộ tổng thống năm 2028. Tuy nhiên, ông nói rằng những người Dân chủ muốn cử tri tin tưởng mình nên “nói thật về những sai lầm mà đảng đã mắc phải trước năm 2024”. Ông cho rằng những sai lầm đó phần lớn do ông Biden gây ra, và bất kỳ người Dân chủ nào không sẵn sàng nói điều đó đều chưa sẵn sàng đối mặt với cử tri, những người mong muốn sự thật và sự chân thực.
Rick Wilson, cựu chiến lược gia Đảng Cộng hòa và đồng sáng lập nhóm chống Trump Lincoln Project, cho biết Đảng Cộng hòa muốn nói về ông Biden để tránh phải bảo vệ Tổng thống Trump. Tuy nhiên, ông cho rằng chiến lược này là vô nghĩa, vì ngoài “những người đam mê chính trị”, “không ai khác quan tâm”.
Tin từ ABC News ngày 16/05/2025.
