Các nhà khảo cổ tại Đại học William & Mary, ngôi trường lâu đời thứ hai ở Mỹ, vừa có một phát hiện “rất thú vị” ngay trong khuôn viên trường: một lò gạch từ thế kỷ 17.
Đại học William & Mary ở Williamsburg, Virginia, được thành lập năm 1693. Nơi đây có Tòa nhà Wren, công trình đại học cổ nhất nước Mỹ. Tuy nhiên, phát hiện lần này không phải Tòa nhà Wren, mà là lò gạch cổ được tìm thấy ẩn dưới lòng đất không xa tòa nhà lịch sử này.
Theo bà Elizabeth Monroe, quản lý nghiên cứu khảo cổ tại Trung tâm Nghiên cứu Khảo cổ William & Mary (WMCAR), lò gạch này thực ra đã được các nhà khảo cổ tìm thấy lần đầu vào những năm 1930. Họ đã ghi chép lại rồi cẩn thận lấp đất che phủ.
Mãi đến đầu năm nay, khi nhân viên trường tiến hành công việc phục hồi, chống thấm móng Tòa nhà Wren, lò gạch mới được tìm thấy lại. Những hình ảnh cho thấy các nhà khảo cổ đã tỉ mỉ đào bới xung quanh lò gạch, công trình đã tồn tại kỳ diệu qua nhiều thế kỷ.
Bà Monroe giải thích rằng phương pháp khảo cổ những năm 1930 khác với ngày nay, nhưng dù sao họ cũng đã ghi lại được nhiều chi tiết kiến trúc quan trọng.
Theo một báo cáo khảo cổ năm 1993 về Tòa nhà Wren, lò gạch này được dùng để sản xuất gạch đất sét xây dựng tòa nhà đó. Báo cáo viết: “Những lò gạch này là công trình đầu tiên trên khu đất. Đất từ tầng hầm có lẽ đã cung cấp vật liệu làm gạch.” Tài liệu cũng ghi rõ lò gạch đã được để nguyên tại chỗ và lấp đất lại sau khi công việc phục hồi hoàn thành.
Bà Monroe nhận định đây “có lẽ là công trình cổ nhất từng tồn tại trên khu đất này”. Bà nói: “Họ hẳn đã xây lò trước khi xây Tòa nhà Wren. Họ cần làm rất nhiều gạch để xây tòa nhà này.”
Nói về Tòa nhà Wren, ông Charles Fulcher, giám đốc vận hành và sự kiện tại William & Mary, chia sẻ rằng tòa nhà này “đã hoạt động gần như không đổi trong khoảng 325 năm”. Ông cho biết tòa nhà đã có thể sử dụng vào khoảng năm 1699-1700, và sinh viên vẫn học ở đây hàng ngày, giống như Thomas Jefferson từng có các lớp học tại đây vào đầu những năm 1760. Ông nói thêm, việc tìm thấy lò gạch “thật sự rất hay, giúp khoảnh khắc khám phá này làm sống dậy tuổi đời của nơi đây”.
Theo nguồn tin từ Fox News, các nhà sử học cho biết những phát hiện khảo cổ khá phổ biến ở Williamsburg. Bà Monroe nói: “Từ năm 1693, các tòa nhà đã đến rồi đi… Chỉ cần đào xẻng xuống đất ở bất cứ đâu trong khuôn viên trường, bạn sẽ tìm thấy thứ gì đó giúp kể câu chuyện về trường đại học.”
Ông Tom Higgins, nhà khảo cổ dự án WMCAR, đồng tình và cho biết ông đã tìm thấy nhiều hiện vật hàng thế kỷ tuổi. Ông kể: “Tầng hầm của Đại sảnh [trong Tòa nhà Wren] từng có một nhà bếp được sử dụng rất nhiều qua nhiều thế hệ… Chúng tôi tìm thấy rất nhiều mảnh vỡ, đĩa vỡ, chai lọ và những thứ tương tự.” Ông nói thêm: “Rất nhiều đồ vật bỏ đi từ cuộc sống hàng ngày thế kỷ 18 và 19 tại trường đại học được tìm thấy trong những công việc như vậy.”
Ông Fulcher cho biết phát hiện lần này có ý nghĩa lớn với cộng đồng trường, đặc biệt là nhóm sinh viên hướng dẫn viên du lịch Tòa nhà Wren. Ông kể khi lò gạch được khai quật và thấy rõ những vết đen trong đất cho thấy nơi lửa từng cháy để nung gạch, ông đã báo cho các sinh viên. “Nhiều em đã đến xem ngay giữa ngày học chỉ để tận mắt chứng kiến,” ông nói.
Hiện tại, các nhà khảo cổ đã lấp đất phủ lên lò gạch để chuẩn bị cho việc lắp giàn giáo phục vụ công việc sửa chữa Tòa nhà Wren, và họ dự định sẽ tiếp tục làm việc với lò gạch này trong tương lai. Bà Monroe cho biết mục tiêu là xác định vị trí của các di tích khảo cổ nhạy cảm như thế này và ghi chép lại để các thế hệ tương lai có thông tin khi cần thực hiện thêm các cải tiến.
