Trường Đại học Harvard, một trong những viện giáo dục lâu đời và giàu có nhất nước Mỹ, đang phải đối mặt với nhiều thách thức khi hứng chịu những đòn tấn công từ chính quyền Trump.
Bên ngoài, Harvard có vẻ như là biểu tượng của sự phản kháng khi từ chối khuất phục trước yêu sách của chính quyền. Tuy nhiên, theo nhiều người, khuôn viên trường đang bao trùm một bầu không khí thất vọng và lo sợ, đặc biệt đối với sinh viên và giảng viên quốc tế.
Giáo sư Jocelyn Viterna, chủ nhiệm khoa nghiên cứu về phụ nữ, giới tính và tình dục học, nhận xét: “Sinh viên không chắc liệu họ có thể công bố nghiên cứu, đi lại hay hoàn thành chương trình học hay không. Họ còn lo sợ rằng có thể phải vào tù ở Louisiana chỉ vì một điều gì đó họ thích trên Facebook.”
Khoảng hai chục giảng viên, sinh viên và nhân viên đã chia sẻ về những xáo trộn trong cuộc sống của họ do cuộc đối đầu này. Một số giảng viên hiện liên lạc qua Signal để mã hóa và tự động xóa tin nhắn, lo ngại rằng tin nhắn của họ có thể bị chính phủ thu thập. Một số sinh viên quốc tế đi theo nhóm vì sợ bị Cơ quan Thực thi Hải quan và Nhập cư (ICE) bắt giữ. Tại một hội thảo trực tuyến do trường tổ chức, một luật sư cảnh báo rằng việc thu hồi visa quốc tế “có khả năng tăng vọt”.
Sau khi đóng băng khoản tài trợ 2,2 tỷ đô la, chính quyền Trump còn nhắm mục tiêu vào Harvard bằng nhiều cách khác: đe dọa tước bỏ tình trạng phi lợi nhuận và khả năng tiếp nhận sinh viên, giảng viên quốc tế của trường. Sinh viên và giảng viên quốc tế chiếm khoảng một phần tư số lượng sinh viên và đóng góp vào các nghiên cứu của trường.
Một số giảng viên lo ngại rằng Harvard sẽ không còn thu hút được nhân tài hàng đầu. Giáo sư Tarek Masoud của Trường Harvard Kennedy nhận định: “Đây chẳng khác nào việc Hoa Kỳ tuyên bố với những bộ óc ưu tú nhất trên thế giới rằng các bạn không được chào đón.”
Abdullah Shahid Sial, đồng chủ tịch hội sinh viên, đến từ Lahore, Pakistan, với hy vọng được làm việc với “những giáo sư giỏi nhất thế giới”. Giờ đây, anh đã viết một bài luận đăng trên tờ Harvard Crimson để phòng trường hợp bị trục xuất vì dám lên tiếng. “Nếu họ muốn tôi rời đi, tôi muốn ra đi một cách đường hoàng hơn,” anh nói.
Một nhà khoa học của Harvard đã bị giam giữ và ít nhất 11 người khác liên quan đến trường đã bị thu hồi visa trong những tuần gần đây, mặc dù một số đã được chính phủ khôi phục vào thứ Sáu. (theo NBC News)
Một sinh viên luật quốc tế cho biết cô không dám đến gần các cuộc biểu tình, đã gỡ bỏ hoặc đặt chế độ riêng tư cho các tài khoản mạng xã hội và đang tìm cách hoàn thành chương trình học ở nước ngoài. Cô luôn mang theo số điện thoại đường dây nóng khẩn cấp và hộ chiếu bên mình.
“Tôi không có hồ sơ kỷ luật, không có tiền án. Tôi là một sinh viên giỏi,” cô nói. “Tôi quan tâm đến mọi thứ, đó là lý do tôi đến trường luật.”
Một sinh viên quốc tế khác đang học về môi trường cho biết họ có kế hoạch rời khỏi đất nước sau khi tốt nghiệp. “Tôi chỉ cố gắng bảo vệ các dòng sông, đường thủy và môi trường, nhưng tôi không cảm thấy được chào đón ở đây,” họ nói. Họ thường xuyên phải đến các tiểu bang khác nhau để khảo sát, nhưng giờ đây họ sợ đi lại hơn.
Một sinh viên quốc tế khác đã tham gia vào cuộc biểu tình ủng hộ Palestine năm ngoái cho biết họ đã chuyển ra khỏi ký túc xá và ngừng đến lớp trực tiếp trong hai tuần, sau vụ bắt giữ sinh viên tốt nghiệp Đại học Tufts, Rumeysa Ozturk. Họ đã hủy một chuyến đi học tập đến châu Âu và bỏ lỡ các bữa iftar trong tháng Ramadan, lo sợ rằng ICE có thể nhắm mục tiêu vào những cuộc tụ họp như vậy.
Mặc dù một số sinh viên hoan nghênh lập trường của Harvard chống lại Trump, những người khác lại có cảm xúc lẫn lộn về phản ứng của trường cho đến nay.
Ba sinh viên cho biết trường đã nhượng bộ ở một mức độ nào đó, ngay cả trước bức thư ngày 11 tháng 4. Họ chỉ ra việc sa thải người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu Trung Đông, đình chỉ Sáng kiến Tôn giáo, Xung đột và Hòa bình lâu đời của Trường Thần học Harvard và tạm dừng quan hệ đối tác nghiên cứu của Trường Y tế Công cộng với một trường đại học Palestine.
Trong một hội thảo trực tuyến hàng tuần về “biết quyền của bạn” dành cho sinh viên và nhân viên quốc tế, một luật sư liên kết với trường đại học và một quản trị viên từ Văn phòng Quốc tế của Harvard đã đưa ra lời khuyên thẳng thắn: Lên tiếng vào thời điểm này về bất kỳ chủ đề nào cũng rủi ro hơn nhiều so với công dân Mỹ — hoặc thậm chí đối với sinh viên ở các trường khác.
Irene Ameena, sinh viên năm thứ ba trường luật, thành viên của nhóm Justice for Palestine của trường luật, cho biết sinh viên đang tự vệ bằng cách tổ chức các buổi đào tạo về cách ứng phó với các cuộc chạm trán tiềm ẩn với ICE, đi bộ quanh khuôn viên trường theo nhóm và chỉ liên lạc trên các ứng dụng được mã hóa.
Ngoài những lo ngại về sinh viên quốc tế và tự do ngôn luận, các giảng viên cho biết việc cắt giảm tài trợ liên bang đang gây nguy hiểm cho sự nghiệp của họ. Mặc dù Harvard tự hào có khoản tài sản đáng kinh ngạc trị giá 53,2 tỷ đô la, nhưng phần lớn số tiền đó được dành riêng cho các chương trình và mục đích cụ thể. Điều đó khiến các trường phụ thuộc nhiều vào tài trợ liên bang, như Trường Y tế Công cộng T.H. Chan, dễ bị tổn thương hơn.
Tại một cuộc họp ở tòa thị chính vào tuần trước, Andrea Baccarelli, trưởng khoa của trường, đã mô tả một loạt các biện pháp nhằm giúp bù đắp các khoản tài trợ bị chấm dứt — từ việc tạm dừng tuyển dụng mới và giảm số lượng sinh viên tiến sĩ được nhận đến cắt giảm máy in và loại bỏ điện thoại bàn. Baccarelli và Stephanie Simon, người phát ngôn của trường, đã nói về khả năng sa thải và cho biết trường sẽ cần đa dạng hóa doanh thu trong tương lai.
Các nhà lãnh đạo của Trường Y Harvard đã đưa ra một dự báo tương tự tại một cuộc họp ở tòa thị chính riêng biệt, tờ Harvard Crimson đưa tin. Harvard đã phát hành hơn 1,1 tỷ đô la trái phiếu trong hai tháng qua, hy vọng sẽ củng cố tài chính khi cuộc chiến với chính phủ leo thang.
Ngoài thiệt hại tài chính, những cắt giảm đó còn gây ra tổn thất về mặt tinh thần.
Brittany Charlton, một giáo sư y tế công cộng, người đứng đầu Trung tâm Xuất sắc về Sức khỏe LGBTQ, cho biết sau khi Viện Y tế Quốc gia hủy bỏ các khoản tài trợ của cô vào tháng 3, hai thành viên trong nhóm nghiên cứu của cô đã phải nghỉ phép vì các vấn đề sức khỏe tâm thần do tình hình gây ra.
“Khoản tài trợ của chúng tôi có thể quay trở lại,” cô nói. “Nhưng ngay cả khi điều đó xảy ra, những tổn hại không thể khắc phục đã xảy ra.”
