Theo ABC News ngày 07/04/2025:
Cựu lãnh đạo phụ trách vaccine hàng đầu của Mỹ cho biết ông đã bị buộc phải rời khỏi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) sau khi từ chối cho nhóm của Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. quyền truy cập không hạn chế vào cơ sở dữ liệu an toàn vaccine được bảo mật chặt chẽ.
Trong cuộc phỏng vấn với Associated Press, Tiến sĩ Peter Marks, cựu giám đốc Trung tâm Đánh giá và Nghiên cứu Sinh học của FDA (đơn vị giám sát vaccine), cho biết ông lo ngại thông tin trong hệ thống Báo cáo Sự kiện Bất lợi của Vaccine (VAERS) có thể bị thao túng hoặc thậm chí bị xóa nếu nhóm của Kennedy có quyền chỉnh sửa trực tiếp.
Marks đồng ý cho các cộng sự của Kennedy đọc hàng nghìn báo cáo về các vấn đề tiềm ẩn liên quan đến vaccine được gửi đến VAERS, nhưng kiên quyết không cho phép họ chỉnh sửa dữ liệu. “Tại sao chúng tôi không cho phép? Vì thẳng thắn mà nói, chúng tôi không tin tưởng họ,” ông nói, bày tỏ lo ngại dữ liệu có thể bị ghi đè hoặc xóa sạch.
Cuộc phỏng vấn diễn ra sau khi các quan chức ở Texas xác nhận ca tử vong thứ hai liên quan đến bệnh sởi trong năm nay ở một trẻ em chưa được tiêm chủng. Marks cho rằng cái chết này là do phản ứng chậm chạp từ Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ (HHS), đơn vị đã khuyến khích tiêm vaccine sởi, quai bị, rubella nhưng đồng thời cũng quảng bá các tuyên bố về việc bổ sung vitamin A.
Mặc dù trong các phiên điều trần xác nhận tại Thượng viện, Kennedy nói rằng ông không “chống vaccine”, nhưng kể từ khi nhậm chức, ông đã hứa sẽ “điều tra” các loại vaccine cho trẻ em. Các cơ quan dưới quyền ông đã chấm dứt nghiên cứu liên quan đến vaccine, hủy bỏ các cuộc họp của các cố vấn vaccine và chuẩn bị điều tra lại mối liên hệ giữa vaccine và tự kỷ – một mối liên hệ đã bị bác bỏ từ lâu bởi cộng đồng khoa học.
Marks nhận định, kể từ khi nhậm chức, “Ông Kennedy đã đẩy nhanh tốc độ nhằm giảm thiểu việc sử dụng vaccine ở đất nước này.”
Người phát ngôn của HHS cho biết Bộ trưởng Kennedy đã nhiều lần ủng hộ tiêm chủng và dẫn chứng một bài đăng trên mạng xã hội của ông, trong đó ông gọi vaccine là “cách hiệu quả nhất để ngăn chặn sự lây lan của bệnh sởi”. Người phát ngôn cũng nói thêm rằng việc nhân viên của Kennedy tìm cách truy cập cơ sở dữ liệu VAERS để tự phân tích là “hoàn toàn hợp lý”.
Tiến sĩ Marks được đánh giá cao bởi các cựu lãnh đạo FDA và các giám đốc điều hành ngành công nghệ sinh học. Ông cho biết đã “thử mọi cách” để làm việc với Kennedy, bao gồm đề xuất một “kế hoạch hành động minh bạch vaccine” nhằm tăng cường thông tin công khai về thành phần, độ an toàn và tác dụng phụ của vaccine.
Kế hoạch này bao gồm việc cải tổ hệ thống VAERS, nơi các nhà khoa học FDA và CDC theo dõi “các tín hiệu có thể có” về các vấn đề mới nổi liên quan đến vaccine. Tuy nhiên, việc phân tích dữ liệu này đòi hỏi chuyên môn y tế và thống kê, vì bất kỳ ai cũng có thể gửi báo cáo chưa được kiểm chứng về tác dụng phụ, thương tích và tử vong. Trang web công khai của VAERS cũng cảnh báo dữ liệu này chưa được xác minh và có thể không đầy đủ hoặc không chính xác. Việc giải thích sai dữ liệu VAERS từ lâu đã là trọng tâm của các nhóm và thông điệp chống vaccine.
Marks nhấn mạnh rằng các nhà khoa học chính phủ dành hàng giờ để đánh giá từng báo cáo về thương tích hoặc tử vong nghiêm trọng, thường bằng cách truy tìm giấy chứng tử và phỏng vấn các nhà cung cấp dịch vụ y tế. Không có gì bất thường khi các nhà điều tra phát hiện ra các báo cáo tử vong do nguyên nhân hoàn toàn không liên quan đến vaccine, như tai nạn xe hơi, hoặc xảy ra nhiều tháng sau khi tiêm chủng ở người có bệnh nền nghiêm trọng.
Nhiều chi tiết trong các báo cáo này được biên tập lại vì lý do pháp lý, nhưng Marks cho biết văn phòng của ông cam kết công khai nhiều thông tin hơn. “Đây là một điều chính đáng mà tôi sẵn sàng thỏa hiệp,” Marks nói. “Chúng ta cần làm cho VAERS minh bạch hơn để mọi người có thể hiểu rằng chúng tôi thực sự làm công việc kiểm chứng ở hậu trường.”
Chi tiết về kế hoạch của Marks đã được xác nhận bởi một người thứ hai có kiến thức trực tiếp về vấn đề này, người này yêu cầu giấu tên vì không được phép phát ngôn công khai về các vấn đề nội bộ của cơ quan.
Đề xuất được gửi tới quyền ủy viên FDA, Tiến sĩ Sara Brenner (do Trump bổ nhiệm), vào giữa tháng 2, nhưng Marks và nhóm của ông không nhận được phản hồi. Đến giữa tháng 3, văn phòng của Marks nhận được nhiều yêu cầu từ nhân viên của chính quyền Trump (dưới quyền Kennedy) muốn truy cập đầy đủ vào cơ sở dữ liệu VAERS. Khi phản hồi các yêu cầu này, Marks và nhân viên của ông đã nhấn mạnh tính nhạy cảm của dữ liệu, bao gồm thông tin cá nhân, y tế và doanh nghiệp bí mật.
Marks cho biết ông chưa bao giờ nói chuyện trực tiếp với Kennedy, người mà ông mô tả là “bị cô lập” khỏi các quan chức FDA.
Vào ngày bị buộc thôi việc, Marks cho biết ông được triệu tập đến một cuộc họp tại trụ sở HHS. Hai quan chức cấp cao của HHS đã chào đón ông và nhắc lại công việc của Marks trong đại dịch COVID-19; ông là người đã đặt tên và phát triển khái niệm “Chiến dịch Warp Speed”, chương trình đã đẩy nhanh đáng kể việc phát triển vaccine và phương pháp điều trị virus.
Sau một khoảng im lặng khó xử, Marks kể lại, một trong các quan chức nói với ông: “Nghe này, ông ấy muốn ông đi.” Theo Marks, đó rõ ràng là ám chỉ Kennedy.
“Rõ ràng là hoặc tôi sẽ từ chức, hoặc họ sẽ sa thải tôi,” Marks nói.
Ông đã nộp đơn từ chức sau đó cùng ngày, viện dẫn việc Kennedy ủng hộ “thông tin sai lệch và dối trá” về vaccine.
Người phát ngôn của HHS cho biết Kennedy đang “cài đặt các nhà khoa học cam kết đảo ngược cuộc khủng hoảng bệnh mãn tính” và Marks là “con dấu cao su” cho ngành dược.
Tuần này, Kennedy đang có các điểm dừng trên khắp miền tây nam Hoa Kỳ trong khuôn khổ chuyến đi “Make America Healthy Again” (Làm cho nước Mỹ khỏe mạnh trở lại), tập trung vào các vấn đề như florua hóa nước, thuốc nhuộm thực phẩm và các vấn đề khác.
Marks cho rằng Kennedy nên nỗ lực để có thêm nhiều trẻ em được tiêm chủng nhằm ngăn chặn dịch bệnh bùng phát. “Tôi coi đây là những cái chết không cần thiết và vô nghĩa,” Marks nói. “Những đứa trẻ này nên được tiêm chủng. Đó là cách bạn ngăn chặn mọi người chết vì bệnh sởi.”
Bộ phận Y tế và Khoa học của Associated Press nhận được sự hỗ trợ từ Nhóm Truyền thông Khoa học và Giáo dục của Viện Y khoa Howard Hughes và Quỹ Robert Wood Johnson. AP hoàn toàn chịu trách nhiệm về tất cả nội dung.
