Hơn một tháng sau “Ngày Giải phóng” tập trung vào thuế quan của Tổng Thống Donald Trump, gần như tất cả những gì nước Mỹ đã giành được là thêm thời hạn và đảm bảo về các cuộc đàm phán đang diễn ra.
Với Trung Quốc, Hoa Kỳ không đảm bảo được những thay đổi lớn nào khác ngoài việc bù đắp các bước giảm thuế nhập khẩu và hạn chế nhập khẩu gần đây.
Và một thỏa thuận với Vương quốc Anh, được công bố vào thứ Tư tuần trước, ít mang lại gì ngoài việc cải thiện khả năng tiếp cận cho thịt và ethanol của Hoa Kỳ.
Nhà Trắng cho biết cả hai thỏa thuận đều là điểm khởi đầu. Mặc dù nó đủ để xoa dịu thị trường quốc tế và khôi phục mức tăng của chứng khoán Hoa Kỳ, nhưng chính quyền Tổng Thống Trump có rất ít điều để thể hiện về những nhượng bộ đạt được từ các thỏa thuận.
Thỏa thuận với Vương quốc Anh chứng kiến các doanh nghiệp Anh giành được những nhượng bộ rõ ràng từ chính quyền Tổng Thống Trump, bao gồm cả việc giảm các rào cản thương mại của Hoa Kỳ đối với xe cộ, các sản phẩm thép và nhôm của họ.
Ít rõ ràng hơn là những lợi ích trước mắt cho nước Mỹ.
Mặc dù hiệp ước này ca ngợi việc cải thiện khả năng tiếp cận thị trường Vương quốc Anh cho các nhà sản xuất thịt của Mỹ, nhưng các phương pháp chế biến thịt phổ biến ở Hoa Kỳ bị cấm ở Vương quốc Anh — một lập trường mà nước này dự kiến sẽ không thay đổi.
Trong khi đó, các đại diện cho các công ty ô tô Mỹ — vốn đã phải vật lộn để điều hướng các mức thuế của Tổng Thống Trump — đã đưa ra một tuyên bố hiếm hoi chỉ trích thỏa thuận này.
Matt Blunt, chủ tịch Hội đồng Chính sách Ô tô Hoa Kỳ, cho biết trong một tuyên bố: “Chúng tôi thất vọng vì chính quyền đã ưu tiên Vương quốc Anh hơn các đối tác Bắc Mỹ của chúng tôi”.
Nhưng các thông báo về thỏa thuận vẫn tiếp tục được đưa ra. Vài ngày sau, đại diện từ Hoa Kỳ và Trung Quốc cho biết họ đã đồng ý tạm thời giảm thuế quan có đi có lại, vốn đã đạt hơn 120%.
Một lần nữa, thông báo này đã gặp phải những câu hỏi về sự thành công của nó. Capital Economics, một công ty tư vấn của Phố Wall, gọi đây là “một bước lùi đáng kể khác so với lập trường tích cực của chính quyền Tổng Thống Trump”.
Công ty cho biết trong một lưu ý gửi cho khách hàng rằng thỏa thuận này không bao gồm “bất kỳ cam kết nào của Trung Quốc về chính sách tỷ giá hối đoái hoặc sự mất cân bằng thương mại song phương”.
Marcus Noland, một nhà kinh tế và thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, cho biết về Trung Quốc: “Họ đã giữ vững lập trường của mình”. “Họ đối mặt với kẻ bắt nạt và Hoa Kỳ đã lùi bước mà không có bất kỳ nhượng bộ lớn nào.”
Trung Quốc đã ca ngợi kết quả các cuộc đàm phán của mình, nói rằng sự phản kháng của họ đối với các mức thuế của Tổng Thống Trump là “rất hiệu quả”.
Một tài khoản truyền thông xã hội liên kết với đài truyền hình quốc gia CCTV của Trung Quốc cho biết hôm thứ Hai: “Các biện pháp trả đũa thực sự đã có tác động đáng kể đến phía Hoa Kỳ, đó là lý do tại sao chính phủ Hoa Kỳ đã hạ thuế quan xuống mức cơ bản sau các cuộc đàm phán”.
Trong một tuyên bố, một đại diện của Nhà Trắng tiếp tục ca ngợi các thỏa thuận đồng thời gợi ý rằng sẽ có nhiều tiến bộ hơn nữa. Các quan chức Nhà Trắng cũng lưu ý rằng dữ liệu kinh tế gần đây, như việc làm và lạm phát, vẫn tiếp tục vững chắc.
Người phát ngôn của Nhà Trắng Kush Desai cho biết: “Nhờ thuế quan và khả năng đạt thỏa thuận của Tổng Thống Trump, Vương quốc Anh đã mở ra hàng tỷ cơ hội xuất khẩu cho các chủ trang trại và nông dân Mỹ, trong khi Trung Quốc đã đồng ý mở rộng khả năng tiếp cận thị trường cho các công ty Mỹ”. “Và đây chỉ là sự khởi đầu, với nhiều thỏa thuận và cơ hội hơn nữa cho người lao động và nông dân Mỹ phía trước.”
Tổng Thống Trump cũng đã quảng cáo khả năng thuế quan có thể tăng doanh thu. CNBC đưa tin, vào tháng 4, tháng đầy đủ đầu tiên mà hầu hết các mức thuế của Tổng Thống Trump có hiệu lực, thu nhập từ thuế quan đã vượt quá 16 tỷ đô la.
Mặc dù đó là một kỷ lục, nhưng nó hầu như không làm giảm thâm hụt liên bang, vốn lên tới 1,05 nghìn tỷ đô la, cao hơn 13% so với một năm trước. Chỉ riêng lãi ròng đã tiêu tốn 38 tỷ đô la trong tháng và hiện là 579 tỷ đô la cho năm tài chính hiện tại.
Đồng thời, các mức thuế mà Tổng Thống Trump cho rằng sẽ tạo ra doanh thu đáng kể và khuyến khích các công ty Hoa Kỳ đưa sản xuất trở lại Hoa Kỳ hiện đang bị cắt giảm.
Các nhà phân tích cảnh báo rằng ngay cả khi thị trường đã phản ứng tích cực với toàn bộ các diễn biến, họ có nguy cơ bị ru ngủ vào sự tự mãn do căng thẳng và trở ngại đang diễn ra. Là một phần của thỏa thuận với Vương quốc Anh, Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng họ giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng của Trung Quốc — điều mà Trung Quốc đã lên án trong một báo cáo của Financial Times hôm thứ Ba.
Noland nói: “Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ phải đối mặt với nhiều biến động hơn và nhiều sự qua lại hơn so với những gì thị trường dường như nắm bắt được”.
theo Rob Wile, Shannon Pettypiece và Jennifer Jett