Bản tin cập nhật chính trị từ NBC News cho biết, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson vừa gặp trở ngại đáng kể đầu tiên với dự luật ngân sách lớn nhằm thúc đẩy chương trình nghị sự của Tổng Thống Donald Trump. Dự luật này đã thất bại trong cuộc bỏ phiếu tại Ủy ban Ngân sách Hạ viện.
Cho đến gần đây, ông Johnson khá thành công trong việc điều hướng các dự luật qua Hạ viện với đa số sít sao. Ông đã đưa được khuôn khổ ngân sách ban đầu, sau đó là bản dự thảo đã được Thượng viện thông qua, bất chấp sự phản đối gay gắt từ phe cứng rắn trong đảng Cộng hòa. Điều này cho phép Hạ viện bắt đầu soạn thảo chi tiết luật. Tuần này, ông và đội ngũ lãnh đạo đã thành công trong việc khiến 11 ủy ban Hạ viện phê duyệt các phần của gói dự luật lớn.
Dự luật sau đó được gửi đến Ủy ban Ngân sách, với kỳ vọng sẽ có những sửa đổi cuối cùng trước khi đưa ra Hạ viện vào tuần tới, trước thời hạn chót là cuối tuần Lễ Chiến Sĩ Trận Vong (Memorial Day Weekend) mà ông Johnson đã đặt ra.
Trong suốt quá trình này, ông Johnson thường áp dụng chiến lược ‘thử tài’ nhóm các nghị sĩ phe cực hữu phản đối chi tiêu, buộc họ phải bỏ phiếu và tin rằng họ sẽ không dám cản trở chương trình nghị sự của Tổng Thống Trump. Chiến lược này đã thành công nhiều lần.
Tuy nhiên, vào thứ Sáu vừa qua, bốn nghị sĩ bảo thủ trong Ủy ban Ngân sách đã đủ kiên nhẫn, thực hiện lời hứa ngăn chặn dự luật đến sàn Hạ viện. Họ chỉ trích dự luật sử dụng các thủ thuật ngân sách để có lợi ích ngay lập tức nhưng lại trì hoãn các khoản cắt giảm khó khăn trong nhiều năm. Họ cũng lưu ý rằng gói dự luật trị giá hàng ngàn tỷ đô la này sẽ làm tăng nợ quốc gia.
Đây là thời điểm quyết định, và giới hạn của đa số mỏng manh của đảng Cộng hòa tại Hạ viện, nơi chỉ còn ba phiếu dự phòng, sắp thử thách tài năng của ông Johnson hơn bao giờ hết.
Phe cứng rắn đang yêu cầu các khoản cắt giảm chi tiêu đối với Medicaid, quỹ năng lượng sạch và các chương trình khác phải có hiệu lực sớm hơn. Điều này đồng nghĩa với việc gây áp lực chính trị lên các nghị sĩ Cộng hòa dễ bị tổn thương trước cuộc bầu cử tổng thống tiếp theo – thậm chí có thể trước cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026 – và khiến các khu vực bầu cử trung lập gặp rủi ro.
Nhưng nếu ông Johnson không đáp ứng yêu cầu của họ, liệu phe cứng rắn có sẵn sàng đánh chìm toàn bộ dự luật không? Hay cuộc bỏ phiếu hôm thứ Sáu của họ chỉ là một cuộc biểu tình mang tính biểu tượng để tăng lợi thế đàm phán? Chắc chắn họ sẽ nghe được ý kiến từ Tổng Thống Trump nếu họ kiên trì. (Trước cuộc bỏ phiếu của ủy ban hôm thứ Sáu, Tổng Thống Trump đã chỉ trích các nghị sĩ Cộng hòa ‘biểu diễn’ trên Truth Social).
Chủ tịch Hạ viện cũng đang chịu áp lực từ một nhóm khác trong đảng. Ít nhất bốn nghị sĩ Cộng hòa từ New York đang đe dọa sẽ đánh sập toàn bộ dự luật trên sàn Hạ viện trừ khi các nhà lãnh đạo đảng mở rộng khoản khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương (SALT) mà dự luật hiện tại đặt ở mức 30.000 USD. Yêu cầu này đã gây ra sự bất đồng giữa các nghị sĩ Cộng hòa khác, những người chủ yếu đại diện cho các khu vực không sử dụng nhiều SALT.
Và ngay cả khi ông Johnson đưa được gói dự luật này qua Hạ viện, các nghị sĩ Cộng hòa tại Thượng viện đã báo trước rằng dự luật sẽ không được thông qua tại Thượng viện mà không có những thay đổi lớn.
Tiếp theo: Ủy ban Ngân sách Hạ viện dự kiến sẽ nhóm họp lại vào Chủ nhật lúc 10 giờ tối giờ Miền Đông để bỏ phiếu lại về dự luật.
Cựu Phó Tổng Thống Pence nói việc Tổng Thống Trump nhận máy bay từ Qatar là ‘ý tưởng tồi’
Cựu Phó Tổng Thống Mike Pence hôm thứ Sáu nói rằng Tổng Thống Donald Trump không nên chấp nhận một chiếc máy bay sang trọng từ Qatar để sử dụng làm chiếc Air Force One tiếp theo. Ông nói với người dẫn chương trình “Meet the Press” của NBC News, Kristen Welker, rằng động thái này sẽ gây lo ngại về an ninh và hiến pháp.
“Trước hết, chúng ta phải nhớ Qatar là ai. Chúng ta có một căn cứ quân sự ở đó. Tôi có thành viên trong gia đình trực hệ đã được triển khai đến khu vực này”, ông Pence nói.
“Nhưng Qatar có lịch sử lâu dài là chơi nước đôi,” ông Pence nói trong cuộc phỏng vấn độc quyền tại nhà riêng ở Indiana. “Họ ủng hộ Hamas. Họ ủng hộ Al Qaeda. Qatar thực tế đã tài trợ cho các cuộc biểu tình ủng hộ Hamas tại các trường đại học trên khắp Hoa Kỳ.”
Ông Pence nói thêm rằng việc chấp nhận chiếc máy bay này làm chiếc Air Force One tiếp theo “không phù hợp với an ninh của chúng ta, với nhu cầu tình báo của chúng ta. Và tôi hy vọng Tổng Thống sẽ xem xét lại điều đó.”
Ông Pence nói thêm rằng có “những vấn đề hiến pháp rất thực tế,” lưu ý đến phần của Hiến pháp cấm các quan chức nhà nước chấp nhận quà tặng từ một chính phủ nước ngoài.
“Tôi nghĩ đó chỉ là một ý tưởng tồi, và tôi hy vọng Tổng Thống sẽ suy nghĩ kỹ hơn về điều đó,” ông Pence nói.
Hỏi & Đáp: Tổng Thống Trump chống lại Quốc hội (và Tòa án)
Độc giả Polly Moore hỏi: “Làm thế nào Tổng Thống Trump có thể cắt giảm quỹ của các chương trình do Quốc hội thành lập, như truyền hình công cộng và Đài phát thanh Quốc gia?”
Theo phóng viên pháp lý Gary Grumbach của NBC News, Tổng Thống Donald Trump đã cố gắng cắt giảm quỹ của các chương trình do Quốc hội thành lập, nhưng ông gần như luôn gặp phải rào cản. Bởi vì, có những cách hợp pháp để cắt giảm quỹ các chương trình do Quốc hội thiết lập. Điều này xảy ra hàng năm khi quá trình ngân sách bắt đầu, với sự đóng góp ý kiến từ cả hai đảng ở cả hai viện Quốc hội. Nhưng theo luật, Quốc hội phải tham gia vào quá trình đó. Khi họ không tham gia, và khi một chương trình bị cắt giảm quá mức quy định của Quốc hội, chúng ta sẽ bắt đầu thấy hành động pháp lý được thực hiện. Các tổ chức như Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (Voice of America), Radio Free Europe/Radio Liberty và Corporation for Public Broadcasting đều đã kiện về những nỗ lực của chính quyền Tổng Thống Trump nhằm cắt giảm quỹ hoặc giải tán các tổ chức do Quốc hội thành lập và cấp ngân sách.
Tin tức chính khác trong ngày theo bản tin chính trị NBC News:
- Tòa án Tối cao ra phán quyết bất lợi cho nỗ lực của chính quyền Tổng Thống Trump nhằm đưa những người Venezuela bị coi là thành viên băng đảng đến một nhà tù khét tiếng ở El Salvador, nói rằng những người bị giam giữ phải có cơ hội thích đáng để đưa ra các phản đối pháp lý.
- Tổng Thống Trump đang trở về Washington sau chuyến công du ngoại giao Trung Đông, nơi ông giới thiệu các hoạt động kinh doanh của Mỹ và đảm bảo các cam kết đầu tư nhưng không đạt được các thỏa thuận hòa bình đã hứa hẹn từ lâu ở Gaza và Ukraine.
- Tổng Thống Trump nói với các phóng viên trên chuyên cơ Air Force One rằng đặc phái viên của ông tại Trung Đông, Steve Witkoff, đã đệ trình đề xuất chính thức về thỏa thuận hạt nhân với Iran.
- Nga và Ukraine đã tiến hành cuộc đàm phán hòa bình trực tiếp đầu tiên kể từ những tháng đầu chiến tranh, đồng ý về thỏa thuận trao đổi 1.000 tù binh mỗi bên.
- Bộ An ninh Nội địa và Mật vụ đang điều tra một bài đăng trên mạng xã hội của cựu Giám đốc FBI James Comey mà một số quan chức Mỹ diễn giải là kêu gọi ám sát Tổng Thống Trump.
- Các doanh nghiệp Mỹ đã tăng cường vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc sau khi Tổng Thống Trump tạm dừng một số thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ nước này, tạo ra sự gia tăng nhu cầu có thể dẫn đến tắc nghẽn chuỗi cung ứng trong những tháng tới.
- Cuộc bầu cử sơ bộ ứng viên thống đốc đảng Dân chủ tại New Jersey đang đi vào giai đoạn cuối, với Dân biểu Mikie Sherrill được xem là ứng viên dẫn đầu.
- Tổng chưởng lý Ohio Dave Yost đã tạm dừng chiến dịch tranh cử thống đốc một tuần sau khi Đảng Cộng hòa tiểu bang đi theo sự ủng hộ của Tổng Thống Trump dành cho Vivek Ramaswamy.
- Thống đốc California Gavin Newsom đang có lập trường cứng rắn hơn về vấn đề vô gia cư trước khả năng tranh cử tổng thống năm 2028.
Bản tin chính trị này được tổng hợp bởi Adam Wollner và Ben Kamisar.
