Thống Đốc California Gavin Newsom và Tổng Chưởng Lý tiểu bang Rob Bonta vừa thông báo kế hoạch đệ đơn kiện chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump. Động thái này diễn ra sau khi Thượng Viện Hoa Kỳ bỏ phiếu chặn bỏ quy định tiên phong của California về cấm bán xe hơi chạy bằng xăng mới từ năm 2035.
Biện pháp bác bỏ quy định này, cùng với hai nghị quyết khác nhằm chặn các quy định của California về khí thải xe và ô nhiễm nitơ oxit từ xe tải, đã được Thượng Viện thông qua vào thứ Năm tuần trước (ngày 22/5/2025). Hạ Viện đã phê chuẩn các biện pháp này vào đầu tháng trước. Dự kiến Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ ký ban hành luật.
Các quan chức California, bao gồm Thống Đốc Newsom và cơ quan quản lý không khí của tiểu bang, khẳng định hành động của Quốc hội là bất hợp pháp và họ sẽ kiện để bảo vệ các quy định đã ban hành.
Phát biểu trong lúc Thượng Viện vẫn đang bỏ phiếu, Thống Đốc Newsom nhấn mạnh: “Đây không phải là vấn đề về xe điện. Đây là vấn đề về việc những kẻ gây ô nhiễm có thể tiếp tục xả thải nhiều hơn.”
Nỗ lực của Đảng Cộng Hòa có thể ảnh hưởng sâu sắc đến những nỗ lực lâu dài của California trong việc kiềm chế ô nhiễm không khí. California chiếm khoảng 11% thị trường xe hơi tại Mỹ, tạo cho tiểu bang này sức ảnh hưởng đáng kể đến xu hướng mua sắm, đặc biệt khi khoảng một tá tiểu bang khác đã làm theo bước của California. Phương tiện giao thông là một trong những nguồn gây phát thải khí làm ấm hành tinh lớn nhất.
Các Thượng Nghị Sĩ Đảng Dân Chủ cáo buộc Đảng Cộng Hòa hành động theo sự chỉ đạo của ngành công nghiệp dầu khí và cho rằng California có quyền đặt ra các tiêu chuẩn riêng sau khi nhận được giấy miễn trừ từ Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA).
Ngược lại, Đảng Cộng Hòa lập luận rằng việc loại bỏ dần xe chạy xăng, cùng với các giấy miễn trừ khác mà California đã có từ EPA, rất tốn kém cho người tiêu dùng và nhà sản xuất, gây áp lực lên lưới năng lượng quốc gia và đã trở thành một quy định thực tế bắt buộc đối với xe điện trên toàn quốc.
“Mỹ không thể đáp ứng những tiêu chuẩn bất khả thi này – không phải năm tới, và không phải trong 10 năm nữa,” Thượng Nghị Sĩ John Barrasso của Wyoming, người đứng thứ hai trong hàng ngũ lãnh đạo Đảng Cộng Hòa tại Thượng Viện, cho biết.
Vụ kiện này cho thấy cuộc chiến pháp lý và chính trị giữa các tiểu bang có xu hướng bảo vệ môi trường và chính quyền liên bang về vấn đề năng lượng và quy định khí thải vẫn tiếp tục căng thẳng tại Hoa Kỳ.
Theo tin từ ABC7 News ngày 22/5/2025.
