Tình hình các khoản vay sinh viên ở Mỹ gần đây khá phức tạp và gây không ít bối rối cho người đi vay. Việc chính phủ bắt đầu thu hồi nợ trở lại, các tòa án chặn một số chương trình hỗ trợ, và thậm chí là việc cắt giảm nhân sự tại Bộ Giáo dục, tất cả đều khiến nhiều người không rõ tình trạng khoản vay của mình ra sao.
Một trong những điểm nóng của sự bối rối này là các kế hoạch trả nợ dựa trên thu nhập (income-driven repayment plans – IDR). Đây là các chương trình giúp giảm bớt gánh nặng trả nợ hàng tháng cho những người có thu nhập thấp hơn. Các kế hoạch này đã bị tạm dừng một phần sau khi một tòa án liên bang ra phán quyết hồi tháng Hai chặn một số quy định của chương trình.
Theo Natalia Abrams, chủ tịch Trung tâm Khủng hoảng Nợ Sinh viên, “Có quá nhiều sự nhầm lẫn, mọi thứ trở nên cực kỳ phức tạp.” Bà cũng lưu ý thêm rằng nhiều người vay đang gặp khó khăn trong việc liên lạc với các công ty quản lý khoản vay (loan servicers), khiến việc tìm câu trả lời càng thêm khó khăn.
Nếu bạn đang có khoản vay sinh viên, dưới đây là một số thông tin cần biết:
Về việc đăng ký kế hoạch trả nợ dựa trên thu nhập (IDR):
Hiện tại, các đơn đăng ký kế hoạch IDR đã được mở lại, nhưng quá trình xử lý có thể lâu hơn bình thường. Trước đó, việc đăng ký đã bị tạm dừng sau khi tòa án Missouri chặn kế hoạch SAVE (một kế hoạch của chính quyền hiện tại nhằm đẩy nhanh quá trình xóa nợ) và cả một số phần khác của các kế hoạch trả nợ khác.
Bộ Giáo dục đã mở lại việc đăng ký từ ngày 10 tháng 5 sau khi có áp lực từ các tổ chức hỗ trợ người vay. Bạn có thể nộp đơn cho các kế hoạch như Income-Based Repayment, Pay as You Earn và Income-Contingent Repayment. Quá trình xét duyệt có thể chậm hơn trước đây. Những người đã tham gia IDR cần lưu ý về việc tái xác nhận hàng năm thông tin về thu nhập và số người phụ thuộc.
Về kế hoạch SAVE:
Những người đã tham gia kế hoạch SAVE đang được đặt vào tình trạng tạm hoãn hành chính (administrative forbearance) trong khi chờ giải quyết thách thức pháp lý. Điều này có nghĩa là bạn không cần trả tiền và lãi suất không tích lũy. Tuy nhiên, thời gian trong tình trạng tạm hoãn này thường không được tính vào chương trình xóa nợ dịch vụ công (PSLF). Bộ Giáo dục sẽ thông báo khi có cập nhật về việc trả nợ và vụ kiện. Theo Abrams, “Chúng tôi không biết chắc khi nào tình trạng tạm hoãn của SAVE sẽ kết thúc.” Bà khuyến khích người vay tìm hiểu các kế hoạch IDR khác trong lúc chờ đợi.
Về việc hợp nhất khoản vay (loan consolidation):
Ứng dụng trực tuyến để hợp nhất khoản vay đã có lại trên trang studentaid.gov. Nếu có nhiều khoản vay liên bang, bạn có thể gộp chúng lại thành một khoản duy nhất với lãi suất cố định và chỉ một lần trả hàng tháng. Quá trình này thường mất khoảng 60 ngày. Bạn chỉ có thể hợp nhất khoản vay một lần duy nhất.
Về các khoản vay đã được xóa nợ:
Theo Abrams, việc Bộ Giáo dục thu hồi lại các khoản vay đã bị xóa trong thời gian chính quyền của Tổng Thống Joe Biden khó có thể xảy ra và cho đến nay vẫn chưa thấy động thái nào như vậy.
Về chương trình xóa nợ dịch vụ công (Public Service Loan Forgiveness – PSLF):
Chương trình này hiện chưa có thay đổi nào. Tổng Thống Donald Trump từng muốn thay đổi chương trình PSLF để loại bỏ những người làm việc cho các tổ chức phi lợi nhuận bị coi là có hoạt động “không phù hợp”. Ông đã ký một sắc lệnh hành pháp về vấn đề này, nhưng nó vẫn chưa được thực thi. Những người tham gia PSLF nên tiếp tục trả nợ để tích lũy thời gian hướng tới việc xóa nợ. “Có thể sẽ có một số thay đổi liên quan đến PSLF trong tương lai, nhưng hiện tại chương trình vẫn đang hoạt động và việc xóa nợ vẫn đang được xử lý,” theo Sarah Austin, nhà phân tích chính sách tại Hiệp hội Quốc gia về Quản lý Hỗ trợ Tài chính Sinh viên.
Ngoài ra, nhiều người đi vay cho biết công cụ theo dõi kế hoạch IDR đã biến mất khỏi trang web vay sinh viên liên bang. Các chuyên gia khuyên người vay nên chụp ảnh màn hình các khoản thanh toán của mình để tự theo dõi tình trạng.
Nếu không liên lạc được với công ty quản lý khoản vay:
Việc liên lạc với công ty quản lý khoản vay rất quan trọng để quản lý và hiểu rõ khoản vay của bạn. Tuy nhiên, do số lượng người gọi điện quá lớn, các công ty này đang phản hồi chậm hơn bình thường. Abrams khuyên người vay nên chuẩn bị cho thời gian chờ đợi lâu. Bà chia sẻ, “Chúng tôi nghe nói người vay phải chờ ba bốn tiếng đồng hồ, sau đó được chuyển cho người giám sát và rồi bị dập máy, sau tất cả thời gian chờ đợi đó. Thật sự rất bực bội.”
Nếu khoản vay đang bị chậm thanh toán (delinquent):
Nếu bạn đang bị chậm thanh toán, hãy cố gắng đưa khoản vay trở lại quỹ đạo. Người vay không thanh toán trong 270 ngày sẽ bị coi là vỡ nợ (default), điều này gây ra hậu quả nghiêm trọng. “Nếu bạn đang chậm thanh toán nhưng chưa vỡ nợ, hãy làm mọi cách để tránh tình trạng vỡ nợ,” bà Kate Wood, chuyên gia về khoản vay sinh viên tại NerdWallet, khuyến cáo.
Khi vỡ nợ, điểm tín dụng của bạn sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, có thể giảm tới 100 điểm hoặc hơn và thông tin này sẽ nằm trên báo cáo tín dụng của bạn trong bảy năm.
Wood khuyên nên liên hệ với công ty quản lý khoản vay để hỏi về các lựa chọn như tạm hoãn (forbearance), trì hoãn (deferment) hoặc đăng ký kế hoạch IDR.
Nếu khoản vay đã bị vỡ nợ (in default):
Bộ Giáo dục khuyên người vay nên liên hệ với Nhóm Giải quyết Vỡ nợ (Default Resolution Group) để thực hiện thanh toán hàng tháng, đăng ký kế hoạch IDR hoặc tham gia chương trình khôi phục khoản vay (loan rehabilitation).
Betsy Mayotte, chủ tịch Viện Cố vấn Khoản vay Sinh viên, khuyến nghị chương trình khôi phục khoản vay. Người vay cần yêu cầu công ty quản lý đưa mình vào chương trình này. Thông thường, họ sẽ yêu cầu bằng chứng thu nhập và chi tiêu để tính toán số tiền trả hàng tháng. Khi người vay đã thanh toán đúng hạn trong chín tháng liên tiếp, họ sẽ được đưa ra khỏi tình trạng vỡ nợ. Chương trình khôi phục khoản vay chỉ có thể thực hiện một lần duy nhất.
Về chương trình Fresh Start:
Chương trình Fresh Start là một chương trình tạm thời, chỉ thực hiện một lần, giúp người vay thoát khỏi tình trạng vỡ nợ. Chương trình này đã kết thúc vào ngày 31 tháng 8 năm 2024.
Thông tin từ Associated Press ngày 16 tháng 5 năm 2025.
