Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch – HRW) vừa công bố một báo cáo chấn động, cho biết ít nhất 100 thường dân đã thiệt mạng dưới tay lực lượng chính phủ Burkina Faso vào tháng 3 vừa qua.
Vụ thảm sát này xảy ra gần thị trấn Solenzo, thuộc vùng Boucle du Mouhoun phía tây nước này. Theo lời kể của các nhân chứng và video được chia sẻ trên mạng xã hội mà HRW thu thập được, những kẻ tấn công là lực lượng đặc nhiệm của Burkina Faso và các thành viên của lực lượng dân quân ủng hộ chính phủ, gọi là Tình nguyện viên Bảo vệ Tổ quốc (VDPs).
Các nạn nhân đều là người dân tộc Fulani, một cộng đồng du mục phổ biến trong khu vực. Cộng đồng này từ lâu đã bị chính phủ cáo buộc hỗ trợ các nhóm phiến quân Hồi giáo.
Trước đó, khi những báo cáo đầu tiên về vụ việc xuất hiện, chính phủ Burkina Faso đã kịch liệt phủ nhận, lên án việc lan truyền “thông tin giả” và hình ảnh “gây thù hằn” trên mạng xã hội.
Tuy nhiên, theo bà Ilaria Allegrozzi, nhà nghiên cứu cấp cao về vùng Sahel của HRW, các video lan truyền chỉ là một phần câu chuyện. Nghiên cứu sâu hơn cho thấy quân đội Burkina Faso phải chịu trách nhiệm về vụ giết hại hàng loạt thường dân Fulani này. Sau đó, một nhóm vũ trang Hồi giáo (được xác định là JNIM) đã quay trở lại và thực hiện các vụ trả thù đẫm máu, nhắm vào những người bị coi là cộng tác viên của quân đội.
Burkina Faso, quốc gia không giáp biển với 23 triệu dân, đang là tâm điểm của cuộc khủng hoảng an ninh ở vùng Sahel, phía nam sa mạc Sahara. Nước này phải đối mặt với bạo lực từ các nhóm cực đoan liên kết với Al-Qaeda và Nhà nước Hồi giáo (IS).
Chính quyền quân sự lên nắm quyền vào năm 2022 đã không thể mang lại sự ổn định như đã hứa. Ước tính thận trọng cho thấy hơn 60% diện tích đất nước hiện nằm ngoài tầm kiểm soát của chính phủ. Hơn 2,1 triệu người đã phải rời bỏ nhà cửa và gần 6,5 triệu người cần viện trợ nhân đạo để tồn tại.
Các nhà phân tích nhận định, chiến lược leo thang quân sự của chính quyền quân sự, bao gồm việc tuyển mộ hàng loạt dân thường vào các đơn vị dân quân thiếu huấn luyện, đã làm trầm trọng thêm căng thẳng giữa các sắc tộc.
Tình hình thực tế ở Burkina Faso rất khó nắm bắt chính xác do chính quyền quân sự đã thiết lập một hệ thống kiểm duyệt chặt chẽ. Những người dám lên tiếng có thể bị bắt cóc, bỏ tù hoặc cưỡng bức nhập ngũ, theo các tổ chức nhân quyền.
Thông tin được tổng hợp từ báo cáo của Human Rights Watch, theo nguồn tin từ ABC News ngày 12/05/2025.
