Phong trào biểu tình trong khuôn viên các trường đại học Mỹ lại nóng lên khi năm học sắp kết thúc. Các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine đã dẫn đến nhiều vụ bắt giữ tại một số trường.
So với mùa xuân năm ngoái, khi hơn 2.100 người bị bắt trong các cuộc biểu tình trên khắp nước Mỹ, quy mô các cuộc biểu tình lần này nhỏ hơn và rải rác hơn.
Tuy nhiên, theo tin từ The Associated Press ngày 12/05/2025, mức độ nghiêm trọng lại cao hơn nhiều. Chính quyền của Tổng Thống Donald Trump đang điều tra hàng chục trường đại học về cách họ xử lý các cuộc biểu tình, bao gồm cả cáo buộc chống Do Thái, và đã đóng băng tiền tài trợ liên bang như một biện pháp gây áp lực đòi các trường đưa ra quy định mới về hoạt động biểu tình.
Đáp lại, các trường đại học cũng siết chặt kỷ luật và thực thi quy định hơn, dựa trên các chính sách mới được áp dụng để ngăn chặn việc dựng lều trại kéo dài hàng tuần như đã xảy ra năm ngoái.
Người biểu tình đang đòi hỏi gì?
Nhiều người vẫn giữ mục tiêu chính của các cuộc biểu tình năm ngoái: chấm dứt quan hệ của trường đại học với Israel hoặc các công ty cung cấp vũ khí, hỗ trợ cho Israel.
Tại Đại học Columbia, nhóm biểu tình chiếm giữ một thư viện đã đưa ra yêu sách bao gồm thoái vốn khỏi các khoản đầu tư liên quan đến “chiếm đóng, phân biệt chủng tộc và diệt chủng”, cùng với việc ân xá cho sinh viên và nhân viên bị kỷ luật. Khoảng 80 người đã bị bắt trong cuộc biểu tình này, họ cũng yêu cầu cảnh sát và cơ quan di trú liên bang không được vào khuôn viên trường.
Vài ngày trước đó, một cuộc biểu tình tại Đại học Washington (UW) yêu cầu trường chấm dứt quan hệ với Boeing, một nhà cung cấp cho Lực lượng Phòng vệ Israel. Các nhà hoạt động muốn trường trả lại mọi khoản quyên góp từ Boeing và cấm nhân viên công ty này giảng dạy tại trường. 30 người đã bị bắt.
Các cuộc biểu tình khác cũng bùng phát tại nhiều trường như Swarthmore College, Rutgers University, University of California, Los Angeles và Brooklyn College.
Căng thẳng gia tăng khi năm học kết thúc
Thời điểm các cuộc biểu tình gần đây có thể liên quan đến diễn biến cuộc chiến ở Trung Đông và việc năm học sắp kết thúc, theo nhận định của Robert Cohen, giáo sư lịch sử tại Đại học New York. Ông Cohen cho rằng các nhà hoạt động có thể cảm thấy được thúc đẩy bởi những tuyên bố về leo thang chiến tranh từ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, trong bối cảnh nhiều người Palestine đang đối mặt nguy cơ đói kém do phong tỏa hàng hóa. “Và thực tế là cuối học kỳ – có lẽ đây là cơ hội cuối cùng để họ thể hiện lập trường, để công khai vấn đề này,” ông nói.
Tuy nhiên, ông Cohen cũng xem đợt bùng phát mới nhất này là sự trở lại của kiểu biểu tình thỉnh thoảng vẫn xảy ra ở các trường trước khi chiến tranh Israel-Hamas bùng nổ. Khi các trường áp dụng quy định nghiêm ngặt hơn, nhiều sinh viên có thể không muốn mạo hiểm bị phạt.
“Về cơ bản, bạn có một nhóm nhỏ cốt lõi, còn phong trào quần chúng lớn hơn đã bị dập tắt,” ông nói về hoạt động biểu tình hiện tại. “Đây là những cuộc biểu tình nhỏ, rải rác.”
Mức độ nghiêm trọng cao hơn nhiều
Các trường đại học đối mặt với nguy cơ mất tiền tài trợ liên bang cho nghiên cứu nếu cách họ xử lý biểu tình bị chính phủ cho là không phù hợp.
Cách các trường xử lý biểu tình năm ngoái là tâm điểm trong cuộc đối đầu giữa chính quyền Tổng Thống Trump với Columbia, Harvard và các đại học khác.
Một số trường đã bị đóng băng tiền vì điều mà chính quyền gọi là thất bại trong việc loại bỏ chủ nghĩa chống Do Thái trong khuôn viên. Các quan chức liên bang đã yêu cầu các trường hành động cứng rắn hơn đối với người biểu tình, hạn chế mới đối với biểu tình và các thay đổi khác nhắm vào hoạt động ủng hộ Palestine cùng với các chính sách đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI).
Sau cuộc biểu tình tại Đại học Washington, một lực lượng đặc nhiệm chống Do Thái của liên bang cho biết họ đang xem xét vụ việc. Họ khen ngợi hành động nhanh chóng của cảnh sát nhưng cho biết mong đợi lãnh đạo trường sẽ “tiếp tục với các hành động thực thi và thay đổi chính sách rõ ràng cần thiết để ngăn chặn những cuộc nổi dậy này trong tương lai.”
Mức độ nghiêm trọng cũng cao hơn đối với sinh viên quốc tế khi chính phủ liên bang có động thái trục xuất những sinh viên có liên quan đến hoạt động ủng hộ Palestine.
Các trường đại học đang mạnh tay trấn áp
Sau khi gọi cảnh sát giải tán thư viện bị chiếm giữ tuần trước, Đại học Columbia đã đình chỉ 65 sinh viên và cấm 33 người khác vào khuôn viên trường.
Phản ứng của Columbia đã nhận được lời khen từ lực lượng đặc nhiệm của chính quyền Tổng Thống Trump, họ cho biết rất khích lệ trước “tuyên bố mạnh mẽ và kiên quyết” của trường lên án cuộc biểu tình.
Ngay cả trước cuộc biểu tình mới nhất, Columbia đã đồng ý thực hiện các thay đổi khác dưới áp lực từ các quan chức liên bang, bao gồm lệnh cấm đeo khẩu trang che mặt để giấu danh tính và thuê thêm nhân viên an ninh công cộng được trao quyền bắt giữ trong khuôn viên trường.
Cuộc biểu tình tại Đại học Washington cũng bị xử lý nhanh chóng, với 21 sinh viên sau đó bị đình chỉ.
Theo The Associated Press.
