Bạn có tò mò về những bí mật đằng sau việc bầu chọn Giáo Hoàng? Từ những cuộc bỏ phiếu kéo dài kỷ lục đến nguồn gốc của lời thề giữ bí mật, quá trình bầu chọn Giáo Hoàng chứa đựng vô vàn điều thú vị.
Cuộc bầu chọn Giáo Hoàng kéo dài nhất lịch sử
Vào thế kỷ 13, các Hồng y mất gần ba năm (chính xác là 1.006 ngày) để chọn người kế vị Giáo Hoàng Clement IV. Sự kiện này đánh dấu cuộc bầu chọn Giáo Hoàng kéo dài nhất trong lịch sử Giáo hội Công giáo. Cũng từ sự kiện này, thuật ngữ “mật nghị” (conclave) ra đời, có nghĩa là “khóa kín bằng chìa khóa”.
Cuộc bỏ phiếu kín bầu Giáo Hoàng Gregory X kéo dài từ tháng 11/1268 đến tháng 9/1271. Đây là lần đầu tiên Giáo Hoàng được bầu bằng hình thức “thỏa hiệp” sau một thời gian dài tranh đấu giữa những người ủng hộ hai phe phái chính trị thời Trung cổ.
Quy định “mỗi ngày một bữa”
Gregory X chỉ được bầu sau khi người dân Viterbo dỡ mái tòa nhà nơi các Hồng y đang ở và hạn chế bữa ăn của họ chỉ còn bánh mì và nước để gây áp lực buộc họ phải đi đến kết luận. Để tránh lặp lại tình trạng này, Gregory X ban hành sắc lệnh năm 1274 rằng các Hồng y chỉ được “ăn một bữa mỗi ngày” nếu cuộc bầu chọn kéo dài hơn ba ngày, và chỉ được “bánh mì, nước và rượu” nếu kéo dài hơn tám ngày. Tuy nhiên, quy định này đã bị bãi bỏ.
Cuộc bầu chọn Giáo Hoàng ngắn nhất
Trước năm 1274, có những thời điểm Giáo Hoàng được bầu ngay trong ngày người tiền nhiệm qua đời. Tuy nhiên, sau đó, Giáo hội quyết định chờ ít nhất 10 ngày trước cuộc bỏ phiếu đầu tiên. Sau này, thời gian chờ được kéo dài thành 15 ngày để các Hồng y có thời gian đến Rome. Cuộc bầu chọn nhanh nhất tuân thủ quy tắc chờ 10 ngày là cuộc bầu chọn Giáo Hoàng Julius II năm 1503, chỉ diễn ra trong vài giờ.
Gần đây hơn, Giáo Hoàng Francis được bầu vào năm 2013 ở vòng bỏ phiếu thứ năm, Benedict XVI đắc cử năm 2005 ở vòng thứ tư và Giáo Hoàng Pius XII thắng ở vòng thứ ba năm 1939.
Mật nghị đầu tiên trong Nhà nguyện Sistine
Mật nghị đầu tiên được tổ chức dưới trần nhà nguyện Sistine với những bức bích họa của Michelangelo là vào năm 1492. Kể từ năm 1878, nhà nguyện nổi tiếng thế giới này đã trở thành địa điểm của tất cả các mật nghị. Các Hồng y ngủ cách đó không xa trong khách sạn Domus Santa Marta gần đó hoặc một khu dân cư lân cận.
Các địa điểm thay thế
Hầu hết các mật nghị được tổ chức ở Rome, một số diễn ra bên ngoài các bức tường Vatican. Bốn mật nghị được tổ chức trong Nhà nguyện Pauline của dinh thự Giáo Hoàng tại Điện Quirinale, trong khi khoảng 30 mật nghị khác được tổ chức tại Vương cung thánh đường St. John Lateran, Santa Maria Sopra Minerva hoặc những nơi khác ở Rome. 15 lần mật nghị diễn ra bên ngoài Rome và Vatican, bao gồm ở Viterbo, Perugia, Arezzo và Venice ở Ý, và Konstanz, Đức, và Lyon, Pháp.
Những Giáo Hoàng không chính thống
Trong giai đoạn 1378-1417, được các nhà sử học gọi là Ly giáo Tây phương, có những người tranh giành ngôi vị Giáo Hoàng. Sự ly giáo này tạo ra nhiều ứng cử viên Giáo Hoàng, được gọi là các “ngụy Giáo Hoàng”, chia rẽ Giáo hội Công giáo trong gần 40 năm. Những ngụy Giáo Hoàng nổi bật nhất trong thời kỳ Ly giáo Tây phương là Clement VII, Benedict XIII, Alexander V và John XXIII. Sự ly giáo cuối cùng được giải quyết bởi Công đồng Constance năm 1417, dẫn đến việc bầu Martin V, một Giáo Hoàng được chấp nhận rộng rãi.
Thách thức về vệ sinh cá nhân
Trước khi nhà khách Domus Santa Marta được xây dựng vào năm 1996, các Hồng y ngủ trên giường xếp trong các phòng thông với Nhà nguyện Sistine. Các mật nghị trong thế kỷ 16 và 17 được mô tả là “kinh tởm” và “bốc mùi”, với mối lo ngại về dịch bệnh bùng phát, đặc biệt là vào mùa hè. Không gian kín và thiếu thông gió càng làm trầm trọng thêm những vấn đề này. Một số người rời khỏi mật nghị trong tình trạng ốm yếu, thường là rất nghiêm trọng.
Lời thề giữ bí mật
Ban đầu, các cuộc bầu chọn Giáo Hoàng không quá bí mật, nhưng những lo ngại về sự can thiệp chính trị gia tăng trong cuộc mật nghị kéo dài nhất ở Viterbo. Gregory X ra lệnh rằng các Hồng y phải bị khóa kín trong sự cô lập, “cum clave” (bằng chìa khóa), cho đến khi một Giáo Hoàng mới được chọn. Mục đích là để tạo ra một môi trường hoàn toàn biệt lập, nơi các Hồng y có thể tập trung vào nhiệm vụ của mình, được hướng dẫn bởi ý Chúa, mà không có bất kỳ sự can thiệp hoặc phân tâm chính trị nào. Qua nhiều thế kỷ, các Giáo Hoàng khác nhau đã sửa đổi và củng cố các quy tắc xung quanh mật nghị, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giữ bí mật.
Giáo Hoàng trẻ nhất, Giáo Hoàng lớn tuổi nhất
Giáo Hoàng John XII chỉ mới 18 tuổi khi được bầu vào năm 955. Các Giáo Hoàng lớn tuổi nhất là Giáo Hoàng Celestine III (được bầu năm 1191) và Celestine V (được bầu năm 1294), cả hai đều gần 85 tuổi. Benedict XVI 78 tuổi khi được bầu vào năm 2005.
Giáo Hoàng không phải Hồng y và Giáo Hoàng không phải người Ý
Không có yêu cầu nào về việc Giáo Hoàng phải là một Hồng y, nhưng đó là trường hợp trong nhiều thế kỷ. Lần cuối cùng một Giáo Hoàng được bầu không phải là Hồng y là Urban VI vào năm 1378. Ông là một tu sĩ và tổng giám mục của Bari. Mặc dù người Ý đã nắm giữ chức vụ Giáo Hoàng trong nhiều thế kỷ, nhưng có nhiều ngoại lệ bên cạnh John Paul II (người Ba Lan năm 1978) và Benedict XVI (người Đức năm 2005) và Francis (người Argentina năm 2013). Alexander VI, được bầu năm 1492, là người Tây Ban Nha; Gregory III, được bầu năm 731, là người Syria; Adrian VI, được bầu năm 1522, đến từ Hà Lan.
Theo Associated Press