Theo NBC News, căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang khi Bắc Kinh lên tiếng cảnh báo các quốc gia khác không nên đạt thỏa thuận kinh tế với Mỹ nếu điều đó gây tổn hại đến lợi ích của Trung Quốc.
Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố sẽ kiên quyết phản đối bất kỳ bên nào đạt được thỏa thuận gây tổn hại đến lợi ích của Trung Quốc, đồng thời sẽ đáp trả bằng các biện pháp tương xứng.
Tuyên bố này được đưa ra sau khi Bloomberg đưa tin chính quyền Trump đang chuẩn bị gây áp lực lên các quốc gia muốn giảm thuế hoặc miễn trừ từ Mỹ để hạn chế thương mại với Trung Quốc, bao gồm cả việc áp đặt các biện pháp trừng phạt tiền tệ.
Tổng thống Donald Trump đã tạm dừng áp thuế trên diện rộng đối với hàng chục quốc gia vào ngày 2 tháng 4, ngoại trừ Trung Quốc, nhắm mục tiêu vào nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này với mức thuế cao nhất.
Washington đã tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc lên 145%, khiến Bắc Kinh đáp trả bằng cách áp thuế 125% đối với hàng hóa của Mỹ, tạo ra một cuộc chiến thương mại song phương. Tuần trước, Trung Quốc đã ra tín hiệu rằng họ sẽ không tăng thêm thuế trên diện rộng.
Người phát ngôn của Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết: “Hoa Kỳ đã lạm dụng thuế quan đối với tất cả các đối tác thương mại dưới chiêu bài ‘tương đương’, đồng thời buộc tất cả các bên phải bắt đầu đàm phán ‘thuế quan đối ứng’ với họ.”
Bộ này cũng khẳng định Trung Quốc quyết tâm và có khả năng bảo vệ các quyền và lợi ích của mình, đồng thời sẵn sàng tăng cường đoàn kết với tất cả các bên.
Bo Zhengyuan, đối tác tại công ty tư vấn chính sách Plenum có trụ sở tại Trung Quốc, nhận định: “Thực tế là không ai muốn chọn bên.”
Ông nói thêm: “Nếu các quốc gia phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc về đầu tư, cơ sở hạ tầng công nghiệp, bí quyết công nghệ và tiêu dùng, tôi không nghĩ họ sẽ chấp nhận yêu cầu của Mỹ. Nhiều quốc gia Đông Nam Á thuộc nhóm này.”
Bắc Kinh sẽ triệu tập một cuộc họp không chính thức của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc trong tuần này để cáo buộc Washington bắt nạt và “phủ bóng đen lên các nỗ lực toàn cầu vì hòa bình và phát triển” bằng cách vũ khí hóa thuế quan.
Đầu tháng này, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer cho biết gần 50 quốc gia đã tiếp cận ông để thảo luận về các mức thuế bổ sung cao mà Trump áp đặt.
Một số cuộc đàm phán song phương về thuế quan đã diễn ra kể từ đó, với việc Nhật Bản xem xét tăng nhập khẩu đậu nành và gạo như một phần trong các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ, trong khi Indonesia có kế hoạch tăng nhập khẩu thực phẩm và hàng hóa của Hoa Kỳ và giảm đơn đặt hàng từ các quốc gia khác.
Mắc kẹt trong cuộc chiến
Các chính sách thuế quan của Trump đã gây ra sự lo ngại cho thị trường tài chính khi các nhà đầu tư lo sợ sự gián đoạn nghiêm trọng trong thương mại thế giới có thể đẩy nền kinh tế toàn cầu vào suy thoái.
Hôm thứ Hai, chứng khoán Trung Quốc nhích lên cao hơn, cho thấy ít phản ứng với các bình luận của bộ thương mại, mặc dù các nhà đầu tư nói chung vẫn thận trọng đối với tài sản của Trung Quốc do rủi ro tăng trưởng gia tăng.
Chính quyền Trump cũng đã cố gắng hạn chế sự tiến bộ của Bắc Kinh trong việc phát triển chip bán dẫn tiên tiến mà họ cho rằng có thể được sử dụng cho mục đích quân sự, và tuần trước đã áp đặt phí cảng đối với các tàu do Trung Quốc chế tạo để hạn chế sự thống trị của Trung Quốc trong ngành đóng tàu.
Gã khổng lồ chip AI Nvidia cho biết vào tuần trước họ sẽ chịu khoản phí 5,5 tỷ đô la do các hạn chế của chính quyền đối với xuất khẩu chip AI.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến thăm ba quốc gia Đông Nam Á vào tuần trước trong một động thái nhằm tăng cường quan hệ khu vực, kêu gọi các đối tác thương mại phản đối hành vi bắt nạt đơn phương.
Bắc Kinh cho biết họ đang “phá bỏ các bức tường” và mở rộng vòng kết nối các đối tác thương mại của mình trong bối cảnh tranh cãi thương mại.
Rủi ro là rất lớn đối với các quốc gia Đông Nam Á bị cuốn vào cuộc chiến thuế quan Trung-Mỹ, đặc biệt là do khối ASEAN khu vực có thương mại hai chiều lớn với cả Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Các bộ trưởng kinh tế từ Thái Lan và Indonesia hiện đang ở Hoa Kỳ, với Malaysia dự kiến sẽ tham gia vào cuối tuần này, tất cả đều tìm kiếm các cuộc đàm phán thương mại.
Sáu quốc gia ở Đông Nam Á đã bị đánh thuế từ 32% đến 49%, đe dọa các nền kinh tế phụ thuộc vào thương mại vốn được hưởng lợi từ đầu tư từ các khoản thuế do Trump áp đặt lên Bắc Kinh trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông.
ASEAN là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc, với tổng giá trị thương mại đạt 234 tỷ đô la trong quý đầu tiên của năm 2025, cơ quan hải quan Trung Quốc cho biết vào tuần trước.
Theo số liệu của Hoa Kỳ, thương mại giữa ASEAN và Hoa Kỳ đạt tổng cộng khoảng 476,8 tỷ đô la vào năm 2024, đưa Washington trở thành đối tác thương mại lớn thứ tư của khối khu vực.
Ông Tập nói trong một bài báo đăng trên truyền thông Việt Nam: “Không có người chiến thắng trong các cuộc chiến thương mại và chiến tranh thuế quan”, mà không đề cập đến Hoa Kỳ.
Nguồn: Reuters
