Theo nguồn tin từ CNBC, một dự thảo sắc lệnh hành pháp của chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể sẽ mang đến những thay đổi sâu rộng cho Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Dự thảo dài 16 trang này, dù không ghi ngày cụ thể nhưng dường như được chuẩn bị để ông Trump ký, nếu được ban hành sẽ “đảo lộn đáng kể” hoạt động của Bộ Ngoại giao. Cụ thể, dự thảo đề xuất:
- Đóng cửa tất cả các đại sứ quán và lãnh sự quán “không thiết yếu” ở khu vực Nam Sahara châu Phi.
- Giải thể các cục phụ trách các vấn đề như dân chủ, nhân quyền và các tổ chức quốc tế như Liên Hợp Quốc.
- Tái cơ cấu quy trình tuyển chọn và đào tạo các nhà ngoại giao Mỹ. Bài kiểm tra truyền thống dành cho cán bộ ngoại giao sẽ bị loại bỏ, thay vào đó là đánh giá dựa trên mức độ “phù hợp với tầm nhìn chính sách đối ngoại của tổng thống”.
- Hợp nhất các cục khu vực trên toàn thế giới thành bốn “quân đoàn khu vực” mới: Âu-Á (gồm châu Âu, Nga, Trung Á), Trung Đông (gồm các quốc gia Ả Rập, Iran, Pakistan, Afghanistan), Mỹ Latinh (gồm Trung, Nam Mỹ và Caribe), và Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (gồm Đông, Đông Nam Á, Ấn Độ, Bangladesh, Sri Lanka, Nepal, Bhutan và Maldives).
- Giảm đáng kể sự hiện diện ngoại giao của Mỹ tại Canada, chỉ còn một nhóm nhỏ thuộc Văn phòng Các vấn đề Bắc Mỹ trong văn phòng của Ngoại trưởng Marco Rubio.
- Chấm dứt hoạt động của các văn phòng và vị trí trong Bộ tập trung vào khí hậu, các vấn đề phụ nữ, dân chủ, nhân quyền, di cư và tư pháp hình sự.
Mục đích của những thay đổi này, theo dự thảo, là nhằm “tinh giản việc thực hiện nhiệm vụ, thể hiện sức mạnh Mỹ ở nước ngoài, cắt giảm lãng phí, gian lận, lạm dụng và điều chỉnh Bộ (Ngoại giao) phù hợp với Học thuyết Chiến lược Nước Mỹ trên hết phản ánh các ưu tiên của nhánh hành pháp”.
Dự thảo nêu rõ quá trình tái cơ cấu và chuyển đổi toàn diện này dự kiến hoàn thành trước ngày 1/10. Các cán bộ ngoại giao hoặc nhân viên dân sự hiện tại không muốn tham gia cơ cấu mới hoặc “phục vụ lợi ích của chính quyền” có thể chọn tự nguyện rời Bộ thông qua chương trình mua lại và chuyển đổi một lần cho đến ngày 30/9.
Thông tin về dự thảo này được tờ New York Times đưa tin đầu tiên. Ngoại trưởng Marco Rubio đã phản ứng trên X (trước đây là Twitter) rằng: “Đây là tin giả”.
Những đề xuất này cho thấy một sự thay đổi lớn trong cách Mỹ tiếp cận ngoại giao và các vấn đề toàn cầu, tập trung hơn vào chiến lược “Nước Mỹ trên hết” và có thể ảnh hưởng sâu sắc đến vai trò của Bộ Ngoại giao trong tương lai.
