Theo ABC News ngày 16/04/2025, Tòa án Tối cao Georgia đang xem xét một vụ kiện quan trọng liên quan đến việc bảo vệ cộng đồng hậu duệ nô lệ Gullah-Geechee cuối cùng ở miền Nam nước Mỹ.
Cụ thể, vụ việc xảy ra tại đảo Sapelo, hạt McIntosh. Người dân gốc Phi sống tại cộng đồng Hogg Hummock (còn gọi là Hog Hammock), nơi được thành lập bởi tổ tiên của họ – những người nô lệ được giải phóng, đang đấu tranh chống lại những thay đổi quy hoạch do chính quyền hạt McIntosh đưa ra.
Những thay đổi này đã cho phép tăng gấp đôi diện tích nhà ở được phép xây dựng trong khu vực nhỏ bé này. Người dân lo ngại việc này sẽ dẫn đến tăng thuế đất phi mã, buộc họ phải bán đi mảnh đất cha ông để lại, đe dọa sự tồn tại của một trong những cộng đồng da màu có lịch sử và văn hóa độc đáo nhất nước Mỹ.
Cộng đồng Hogg Hummock, với khoảng 30-50 cư dân da màu, vẫn giữ được nhiều nét văn hóa châu Phi độc đáo từ ngôn ngữ (phương ngữ Geechee) đến các nghề truyền thống như đan lát, đánh cá bằng lưới. Nơi đây đã được đưa vào Danh sách Di tích Lịch sử Quốc gia Mỹ từ năm 1996.
Năm ngoái, cư dân và những người ủng hộ đã thu thập hơn 2.300 chữ ký để yêu cầu tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý đặc biệt nhằm bãi bỏ các sửa đổi quy hoạch năm 2023. Tuy nhiên, các ủy viên hạt McIntosh đã kiện để ngăn chặn cuộc bỏ phiếu này. Một thẩm phán cấp dưới đã hủy bỏ cuộc trưng cầu chỉ chưa đầy một tuần trước ngày bầu cử, dù hàng trăm người đã bỏ phiếu sớm.
Luật sư của người dân Hogg Hummock lập luận trước Tòa án Tối cao bang rằng họ có “quyền hiến định được trưng cầu dân ý” về các thay đổi quy hoạch để bảo vệ “kho báu văn hóa và lịch sử” này. Ngược lại, luật sư của hạt McIntosh cho rằng quyền quy hoạch khác biệt và không thuộc diện có thể bị thách thức bằng trưng cầu dân ý, đồng thời cho rằng lo ngại của người dân là “không đáng kể”.
Vụ kiện này diễn ra sau phán quyết năm 2023 của Tòa án Tối cao Georgia, trong đó ủng hộ cuộc trưng cầu dân ý ngăn chặn hạt Camden ven biển xây dựng bãi phóng tên lửa thương mại. Phán quyết đó dựa trên một điều khoản ít được sử dụng trong hiến pháp bang, trao quyền cho công dân phủ quyết các quyết định của chính quyền hạt thông qua bỏ phiếu.
Dựa vào tiền lệ này, cư dân Hogg Hummock càng thêm quyết tâm theo đuổi cuộc chiến pháp lý của mình. Tuy nhiên, các luật sư của hạt McIntosh vẫn khẳng định điều khoản trưng cầu dân ý không áp dụng cho quy hoạch và việc thẩm phán cấp dưới tạm dừng các thay đổi quy hoạch là sai lầm.
Tòa án Tối cao Georgia dự kiến sẽ đưa ra phán quyết trong vài tháng tới. Quyết định này sẽ có ý nghĩa lớn không chỉ với cộng đồng Hogg Hummock mà còn có thể tạo tiền lệ cho các vụ việc tương tự trong tương lai.
Vụ việc pháp lý này diễn ra trong bối cảnh cộng đồng Sapelo Island vẫn đang hồi phục sau một thảm kịch không liên quan. Vào ngày 19 tháng 10 năm ngoái, một lối đi tại bến phà do bang quản lý đã sập khi hàng trăm du khách đang đến đảo, khiến 7 người thiệt mạng. Thảm kịch xảy ra đúng vào ngày lễ hội Văn hóa thường niên của Hogg Hummock, một ngày lẽ ra phải là niềm vui và sự giải tỏa khỏi những lo lắng về tương lai bất định của cộng đồng.
Video liên quan từ ABC News:
