Một thẩm phán liên bang ở Texas vừa ra lệnh cho chính quyền Tổng Thống Trump phải tạo điều kiện để luật sư tiếp cận một người đàn ông Venezuela bị trục xuất đến El Salvador. Thời hạn chót để thực hiện yêu cầu này là chiều thứ Tư.
Đây là lệnh đầu tiên trong một loạt các vụ kiện liên quan đến việc chính quyền Tổng Thống Trump sử dụng Đạo luật về Người nước ngoài là Kẻ thù (Alien Enemies Act) để trục xuất hàng trăm người đến một nhà tù an ninh tối đa ở El Salvador, nơi nổi tiếng về các hành vi vi phạm nhân quyền. Trung tâm giam giữ khủng bố (CECOT) thường không cho phép tù nhân tiếp xúc với thế giới bên ngoài, kể cả luật sư và gia đình của họ.
Thẩm phán Keith P. Ellison của Tòa án Quận Nam Texas yêu cầu chính phủ phải xác nhận vị trí của nguyên đơn (một người đàn ông Venezuela 24 tuổi) trong vòng 24 giờ và “khôi phục và duy trì liên lạc giữa luật sư và thân chủ” trong vòng 48 giờ.
Luật sư Javier Rivera, đại diện cho Widmer Josneyder Agelviz Sanguino, người đàn ông Venezuela bị giam giữ, cho biết: “Điều này cho thấy tòa án cũng lo ngại về nơi ở của thân chủ tôi và sự biện minh bất hợp pháp cho việc tiếp tục giam giữ anh ta”.
Chính quyền Tổng Thống Trump dự kiến sẽ kháng cáo lệnh này lên Tòa phúc thẩm khu vực 5 của Hoa Kỳ. Trước đây, chính phủ liên bang, bao gồm cả Tòa án Tối cao, đã từng ra lệnh tạo điều kiện để những người bị trục xuất sang El Salvador trở về Hoa Kỳ, đáng chú ý nhất là trường hợp của Kilmar Abrego Garcia. Tuy nhiên, chính phủ lập luận rằng họ không có quyền tài phán hoặc khả năng để làm như vậy. Cho đến nay, đây là lần đầu tiên chính phủ bị yêu cầu tạo điều kiện liên lạc giữa tù nhân và luật sư của họ.
Agelviz đến Hoa Kỳ vào tháng 9 cùng với mẹ và hai em trai theo chương trình tái định cư người tị nạn của Hoa Kỳ, một quy trình bao gồm kiểm tra lý lịch rất kỹ lưỡng. Khi đến sân bay ở Houston, các nhân viên nhập cư đã giam giữ Agelviz vì một hình xăm trên cẳng tay của anh ta có hình đồng hồ và hoa hồng. Một nhân viên Hải quan và Bảo vệ Biên giới cho rằng những hình ảnh này “liên quan” đến băng đảng Tren de Aragua của Venezuela. Các tài liệu cho thấy anh ta không có tiền án tiền sự và không có bằng chứng nào khác cho thấy anh ta có liên hệ với băng đảng này.
Theo NBC News, mẹ của Agelviz, bà Lisbeth Carolina Sanguino, hiện đang sống ở San Antonio với hai con trai khác của mình, khẳng định con trai bà không phải là thành viên băng đảng. Bà đã thuê một luật sư để chứng minh sự vô tội của con trai mình tại tòa án nhập cư. Tuy nhiên, chỉ hai tuần trước khi vụ việc được giải quyết, Agelviz và hàng trăm người đàn ông khác từ Venezuela đã bị chuyển đến El Salvador mà không có cảnh báo hoặc phiên điều trần tại tòa án. Các luật sư của những người này cho rằng việc trục xuất đột ngột đã vi phạm quyền thủ tục tố tụng của họ, một vấn đề đang là tâm điểm của các thách thức pháp lý nhằm đưa họ trở lại Hoa Kỳ và ngăn chặn các vụ trục xuất tương tự khác.
Nhiều người trong số những người bị trục xuất không có tiền án tiền sự và không vi phạm bất kỳ luật nhập cư nào khi đến Hoa Kỳ. Ít nhất ba người, bao gồm Agelviz, đến Hoa Kỳ theo chương trình tái định cư người tị nạn. Chương trình này dành cho những người chạy trốn khỏi xung đột vũ trang và bị đàn áp có chủ đích.
Trong một tuyên bố, một quan chức Tòa Bạch Ốc cho biết: “Các đánh giá tình báo của DHS vượt ra ngoài hình xăm và phương tiện truyền thông xã hội. Tren De Aragua là một trong những băng đảng khủng bố bạo lực và tàn nhẫn nhất trên hành tinh. Tổng Thống Trump và Bộ trưởng Noem sẽ không cho phép các băng đảng tội phạm khủng bố công dân Mỹ”.
Tuyên bố không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào khác liên kết bất kỳ người tị nạn nào bị trục xuất đến CECOT với Tren de Aragua hoặc với hoạt động tội phạm nào.
Lisbeth Carolina Sanguino cho biết bà cảm thấy rất khó khăn khi phải tưởng tượng tình cảnh của con trai mình mà không thể làm gì được, không biết con mình ra sao.
