Trong bối cảnh kinh tế Mỹ đang trải qua những biến động khó lường như lạm phát, nguy cơ suy thoái, hay những bàn tán về thuế quan (tariffs) của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump, con cái có thể nghe lỏm những cuộc nói chuyện của bố mẹ và cảm thấy hoang mang. Các chuyên gia tài chính gia đình nhấn mạnh rằng, cha mẹ là người có ảnh hưởng lớn nhất đến kiến thức tiền bạc của trẻ, do đó việc trò chuyện cởi mở là vô cùng quan trọng.
Trẻ em có thể chưa hiểu rõ các khái niệm phức tạp như thuế quan, nhưng chúng chắc chắn nhận thấy sự thay đổi giá cả khi đi siêu thị hay ăn nhà hàng. Chúng cũng nghe những từ ngữ mới lạ trên truyền hình, mạng xã hội hay từ bạn bè. Ví dụ điển hình là việc bàn luận về thuế quan có thể ảnh hưởng đến giá máy chơi game Nintendo Switch 2 sắp ra mắt – một chủ đề rất gần gũi với nhiều trẻ em.
Theo các chuyên gia được dẫn lời trên The New York Times, trẻ rất nhạy bén và có thể cảm nhận được sự lo lắng của cha mẹ về chi phí sinh hoạt hoặc ảnh hưởng của thị trường chứng khoán đến khoản tiền tiết kiệm. Thay vì né tránh, việc trò chuyện thẳng thắn nhưng phù hợp với lứa tuổi sẽ giúp giảm bớt nỗi sợ hãi và bối rối cho trẻ.
Một số lời khuyên hữu ích dành cho cha mẹ:
- **Nói chuyện thật lòng nhưng đơn giản:** Thay vì nói “chúng ta phải cắt giảm chi tiêu”, hãy diễn đạt nhẹ nhàng hơn như “nhà mình đang cẩn thận hơn với tiền bạc” hoặc “chúng ta điều chỉnh cách tiêu tiền một chút”.
- **Nhấn mạnh sự chuẩn bị:** Hãy cho con biết những biện pháp gia đình đã thực hiện để đối phó với khó khăn tài chính, ví dụ như quỹ tiết kiệm khẩn cấp. Điều này giúp con cảm thấy an tâm hơn.
- **Chọn thời điểm thích hợp:** Tránh nói chuyện về tiền bạc khi bản thân đang căng thẳng. Nếu chưa sẵn sàng, hãy hẹn con vào một lúc khác yên tĩnh hơn.
- **Chủ động khơi gợi:** Dù con không hỏi, cha mẹ cũng nên bắt chuyện bằng cách hỏi xem con đã nghe được những gì về kinh tế hoặc thuế quan. Điều này giúp làm rõ những hiểu lầm và giải đáp thắc mắc.
- **Với thanh thiếu niên:** Nếu con ngại chia sẻ trực tiếp, hãy hỏi về mối quan tâm của bạn bè con (ví dụ: lo lắng về tiền mua váy dạ hội prom). Từ đó, bạn có thể giải quyết vấn đề của chính con mình.
- **Giúp con tham gia vào giải pháp:** Cho con cùng tham gia vào việc lập ngân sách gia đình, ví dụ như cùng lên thực đơn và nấu ăn ở nhà để tiết kiệm. Thậm chí, có thể thưởng cho con một phần nhỏ từ khoản tiền tiết kiệm được để con có cảm giác đóng góp.
- **Đừng ngại thừa nhận không biết hết:** Cha mẹ không cần phải là chuyên gia tài chính. Nếu con hỏi về một khái niệm khó, hãy nói rằng bạn cũng muốn tìm hiểu thêm và đề nghị cùng con nghiên cứu. Đây là cách tuyệt vời để khuyến khích sự tò mò và cho con thấy việc học hỏi về tiền bạc là điều bình thường.
- **Bắt đầu sớm và thường xuyên:** Theo nghiên cứu, việc trò chuyện về tiền bạc từ sớm trong gia đình giúp hình thành thói quen tài chính lành mạnh khi trưởng thành.
- **Tận dụng cơ hội hàng ngày:** Một hóa đơn mua sắm đơn giản cũng có thể là khởi đầu cho cuộc trò chuyện về giá cả. Hoặc dùng các trò chơi, sách truyện (ngay cả những cuốn không trực tiếp nói về tiền) để thảo luận về các quyết định tài chính của nhân vật.
Thông điệp cốt lõi cần truyền tải cho con là: Dù mọi thứ có bất ổn hay đáng sợ, bố mẹ luôn ở đây để hỗ trợ con.
Theo tin từ The Seattle Times (dẫn lại từ The New York Times) ngày 18/05/2025.
