Người dân Romania đang tiến hành bỏ phiếu trong vòng hai cuộc bầu cử tổng thống đầy kịch tính vào Chủ Nhật này. Cuộc đua đang diễn ra giữa ông George Simion, một nhân vật dân tộc chủ nghĩa cực hữu, và ông Nicusor Dan, ứng viên trung dung với quan điểm thân phương Tây.
Cuộc bầu cử lần này là một sự kiện tái tổ chức sau khi kết quả cuộc bầu cử trước đó vào năm ngoái bị hủy bỏ. Quyết định này được đưa ra bởi tòa án tối cao, sau khi xuất hiện các cáo buộc về gian lận bầu cử và sự can thiệp từ Nga (điều Moscow phủ nhận). Cuộc khủng hoảng chính trị này đã đẩy Romania vào giai đoạn căng thẳng nhất trong nhiều thập kỷ.
Ông George Simion, 38 tuổi, là lãnh đạo đảng Liên minh vì sự Thống nhất của người Romania (AUR) theo đường lối cực hữu. Đối thủ của ông là ông Nicusor Dan, 55 tuổi, thị trưởng đương nhiệm của thủ đô Bucharest, một nhà toán học từng nổi tiếng với vai trò nhà hoạt động xã hội chống lại các dự án bất động sản trái phép.
Cả hai ứng viên đều nổi lên trong bối cảnh sự bất mãn ngày càng tăng của công chúng đối với giới chính trị truyền thống, vốn bị xem là tham nhũng, phản ánh xu hướng chung đang diễn ra ở nhiều nơi tại châu Âu. Họ đều xây dựng sự nghiệp chính trị bằng cách công khai chỉ trích tầng lớp cầm quyền cũ của Romania.
Kết quả cuộc bầu cử này có ý nghĩa lớn, bởi nó có thể định hình hướng đi địa chính trị của Romania, một thành viên quan trọng của Liên minh châu Âu (EU) và NATO. Tổng thống Romania có nhiệm kỳ 5 năm và nắm giữ những quyền hạn đáng kể trong các vấn đề an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại, bao gồm cả việc đề cử thủ tướng mới.
Các cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy cuộc đua song mã này sẽ rất sít sao. Ông Dan tranh cử với tư cách ứng viên độc lập, cam kết giữ vững mối quan hệ với phương Tây, ủng hộ Ukraine và cải cách tài khóa.
Trong khi đó, ông Simion, một cựu nhà hoạt động vận động thống nhất với Moldova, hứa hẹn cải cách hành chính, giảm thuế và khôi phục dân chủ, nhấn mạnh mục tiêu của ông là đưa đất nước trở lại với “ý chí của nhân dân”. Đảng AUR của ông, với khẩu hiệu “gia đình, quốc gia, đức tin và tự do”, đã trở thành đảng lớn thứ hai trong nghị viện Romania sau cuộc bầu cử năm 2020.
Nhiều nhà phê bình coi ông Simion là người cực đoan thân Nga, đe dọa các liên minh lâu dài của Romania trong EU và NATO. Tuy nhiên, ông đã phủ nhận các cáo buộc này trong một cuộc phỏng vấn với Associated Press, khẳng định Nga là mối đe dọa lớn nhất của đất nước ông và ông chỉ mong Romania được đối xử như một “đối tác bình đẳng” tại Brussels. Một chuyên gia chính trị nhận định, động lực chính của ông Simion là chính trị bản sắc hơn là thân hay chống Nga.
Trong vòng bỏ phiếu đầu tiên diễn ra vào ngày 4 tháng 5, ông Simion đã giành được tỷ lệ ủng hộ áp đảo, lên tới 61%, từ cộng đồng người Romania ở nước ngoài, những người dường như đồng cảm với các thông điệp yêu nước mà ông đưa ra. Theo tin từ ABC News, các điểm bỏ phiếu tại Romania mở cửa từ 7 giờ sáng Chủ Nhật, trong khi người Romania ở nước ngoài đã có thể bắt đầu bỏ phiếu từ thứ Sáu.
