Sau khi trận cháy rừng thiêu rụi tòa soạn báo của trường trung học Palisades Charter ở California, phá hủy máy ảnh, máy tính và cả kho lưu trữ báo chí suốt sáu thập kỷ, một trong những lời đề nghị giúp đỡ đầu tiên mà cố vấn báo chí của trường nhận được lại đến từ bên kia nước Mỹ.
Bà Claire Smith, giám đốc điều hành sáng lập trung tâm truyền thông thể thao của Đại học Temple ở Philadelphia, đã quen biết bà Lisa Nehus Saxon từ hơn 40 năm trước, khi họ cùng nhau nỗ lực tạo chỗ đứng cho các nữ nhà báo trong giải bóng chày Major League Baseball. Họ đã cùng hỗ trợ nhau vượt qua những ngày bị cấm vào phòng thay đồ, và giờ đây, khi phần lớn khuôn viên trường Palisades bị hư hại, bà Smith muốn tiếp tục ở bên cạnh người bạn của mình.
“Tôi chỉ nghĩ, ‘Chúng ta có thể làm gì? Làm thế nào để giúp họ hàn gắn?’”, bà Smith chia sẻ.
Tuần này, bà đã bay từ Philadelphia đến California để mang theo thành quả của lời đề nghị đó: một phụ bản báo của trường đại học Temple, đăng tải các bài viết của chính các học sinh trung học Palisades.
Trên gần chục trang báo, phụ bản này giới thiệu các bài viết về tình trạng ‘cắt cổ’ giá thuê nhà sau vụ cháy rừng, việc trường quay trở lại dạy trực tiếp, cùng với những câu chuyện đầy cảm động của học sinh về việc mất tất cả trong đám cháy. Phụ bản cũng có thơ và tranh vẽ của các em học sinh từ Pasadena Rosebud Academy, một trường tiểu học và trung học cơ sở ở Altadena, California, cũng bị phá hủy trong trận hỏa hoạn.
Các trận cháy rừng hồi tháng Giêng đã tàn phá khu vực Los Angeles, san bằng gần 17.000 công trình bao gồm nhà cửa, trường học, cơ sở kinh doanh và cả nơi thờ tự.
Trường trung học Palisades, với khoảng 3.000 học sinh ở Los Angeles, chứng kiến khoảng 40% khuôn viên bị hư hại và phải tạm thời chuyển đến một tòa nhà Sears cũ. Bà Nehus Saxon ước tính khoảng một phần tư số thành viên ban biên tập báo chí của trường bị mất nhà, một số phải chuyển đi nơi khác và đổi trường.
Cả bà Nehus Saxon và bà Smith đều cho rằng dự án này là cách để các học sinh có một việc để tập trung sau thảm kịch, đồng thời mang lại cho các em một nơi để kể lại trải nghiệm của cộng đồng mình cho đông đảo độc giả hơn.
Bà Smith cho rằng dự án này sẽ giúp các học sinh “hàn gắn, nhưng cũng mang đến cho các em một thứ gì đó có thể cầm trên tay, và khi lớn lên, có thể khoe với con cháu mình”.
Trong một phòng học ở Santa Monica vào hôm thứ Tư, bà Smith và Samuel O’Neal, tổng biên tập tờ The Temple News, đã trao báo cho các thành viên ban biên tập trường trung học Palisades.
Đây là lần đầu tiên các em được thấy những bài báo của tờ Tideline (tên báo trường Palisades) được in trên giấy, vì tờ báo này đã chuyển sang hình thức online nhiều năm trước do chi phí in ấn.
Kate Swain, 18 tuổi, đồng tổng biên tập tờ báo, nói rằng cảm giác rất “siêu thực” khi được lật từng trang báo in. “Bởi vì tất cả những gì chúng em đã cùng nhau trải qua, tất cả những khó khăn mà chúng em phải vượt qua, và mọi người đều có những vấn đề cá nhân cần giải quyết,” em nói. “Thế nhưng, đồng thời, chúng em đã dồn hết thời gian, năng lượng và cả niềm đam mê báo chí của mình vào việc viết những bài báo này.”
Gigi Appelbaum, 18 tuổi, một đồng tổng biên tập khác bị mất nhà trong đám cháy, cho biết dự án này đặc biệt ý nghĩa vì có sự tham gia của những người cách xa hàng ngàn dặm. “Việc những người từ khắp đất nước biết chuyện gì đang xảy ra với chúng em, đồng cảm với hoàn cảnh của chúng em và muốn đưa tiếng nói của chúng em ra ngoài, điều đó thật sự đặc biệt,” Appelbaum, người đã làm báo trường được bốn năm, chia sẻ.
Một trong những thứ em mất trong đám cháy là một hộp chứa đầy những tấm thiệp và lời nhắn quan trọng. Em nói sẽ cất bản báo in này vào một chiếc hộp mới khi bắt đầu lại bộ sưu tập.
Bà Smith và bà Nehus Saxon gặp nhau lần đầu năm 1983 trong một trận đấu giữa Angels và Yankees ở Anaheim, California. Bà Nehus Saxon kể rằng bà đã đến chỗ bà Smith để giới thiệu bản thân và thấy bạn đang tất bật chạy deadline. “Ai mà ngờ cái lần giới thiệu nhỏ bé ấy lại nở rộ thành điều này,” bà Nehus Saxon nói.
Trong những năm qua, họ đã cùng nhau đi London xem các trận đấu Major League Baseball đầu tiên ở châu Âu, và họ đã cùng khóc khi bà Smith trở thành người phụ nữ đầu tiên giành Giải thưởng Thành tựu trọn đời của Hiệp hội Nhà văn Bóng chày Mỹ vào năm 2017.
“Chúng tôi không nói chuyện mỗi tuần,” bà Nehus Saxon nói. “Đôi khi chúng tôi có thể không nói chuyện trong nhiều tháng liền. Nhưng chỉ cần gửi cho nhau một tin nhắn, chúng tôi biết người kia sẽ có mặt ngay lập tức.”
Mối liên kết đó càng trở nên rõ ràng hơn khi bà Nehus Saxon nhận được tin từ bà Smith lúc ngọn lửa bao trùm cộng đồng của mình. Nhà của bà chỉ cách trường ba dãy nhà. Dù thoát khỏi đám cháy, nhưng căn nhà chứa đầy tro bụi nhiễm chì và có thể không an toàn để ở trong nhiều năm.
Nhưng với sự giúp đỡ của bà Smith, bà và các học sinh đã có thể tiếp tục và hoàn thành số báo cuối cùng của năm học. Sau khi báo được phát cho học sinh, bà Nehus Saxon đã giữ lại một bản cho kho lưu trữ của trường.
“Khi đã mất tất cả, bạn phải bắt đầu từ đâu đó,” bà Smith đúc kết.
Tin từ ABC News ngày 16/05/2025.
