Một động thái đáng chú ý vừa diễn ra dưới thời chính quyền Tổng Thống Donald Trump khi Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đạt được thỏa thuận giải quyết vụ kiện, cho phép bán các thiết bị có tên gọi “forced reset triggers” (FRT).
Các thiết bị này, khi lắp vào súng trường bán tự động tiêu chuẩn như AR-15, sẽ cho phép chúng bắn ra loạt đạn cực nhanh, tương tự như tốc độ của súng máy. Trước đó, Cục Rượu, Thuốc lá, Súng và Chất nổ (ATF) đã ban hành lệnh cấm các thiết bị FRT này.
Thỏa thuận được đưa ra sau vụ kiện của nhóm National Association for Gun Rights nhằm phản đối lệnh cấm của ATF. Theo NBC News đưa tin, một người am hiểu vấn đề gọi đây là “điều nguy hiểm nhất mà chính quyền này đã làm” liên quan đến chính sách súng.
Thỏa thuận giải quyết cam kết vĩnh viễn rằng Bộ Tư pháp sẽ không thực thi lệnh cấm súng máy đối với bất kỳ thiết bị nào hoạt động như FRT. Thậm chí, ATF còn phải trả lại hàng ngàn thiết bị FRT đã tịch thu cho chủ sở hữu trước đó. Điều này đồng nghĩa với việc các thiết bị biến súng thường thành súng máy sẽ sớm được phép sở hữu và mua bán hợp pháp trên thị trường, và chính phủ liên bang còn đổ thêm số lượng lớn thiết bị này vào thị trường.
Các nhóm kiểm soát súng đạn đã lên tiếng phản đối gay gắt. Tổ chức Giffords, do cựu Dân biểu Gabby Giffords lãnh đạo, gọi động thái này là “hợp pháp hóa súng máy một cách hiệu quả” và cảnh báo “sẽ có nhiều sinh mạng bị mất đi vì hành động này”. Họ cho rằng người duy nhất hưởng lợi là những người bán thiết bị, còn lại mọi người sẽ phải gánh chịu hậu quả.
Vì các thiết bị FRT không được coi là “súng” theo định nghĩa mới này, chúng có thể được mua bán ẩn danh, không cần kiểm tra lý lịch hay giới hạn độ tuổi. Việc này khác biệt hoàn toàn so với súng máy truyền thống, vốn đã bị cấm bán cho dân thường tại Hoa Kỳ từ năm 1986.
Bộ Tư pháp, thông qua tuyên bố của Tổng chưởng lý Pamela Bondi, khẳng định rằng “Tu chính án thứ 2 không phải là quyền hạng hai” và bày tỏ vui mừng khi chấm dứt vụ kiện tụng không cần thiết bằng thỏa thuận “tăng cường an toàn công cộng” (lập luận này bị các nhóm phản đối chỉ trích mạnh mẽ).
Nhiều người cũng bày tỏ lo ngại về vai trò của Cố vấn Tòa Bạch Ốc David Warrington, người từng là đồng sáng lập và luật sư cho nhóm National Association for Gun Rights, nhóm đã đâm đơn kiện chính phủ trong vụ này. Tổ chức Brady United gọi đây là “thỏa thuận mờ ám nguy hiểm” và là sự “lạm dụng quyền lực đáng kinh ngạc”.
Quyết định này được đưa ra sau khi Tòa phúc thẩm liên bang Khu vực 5 có vẻ nghiêng về phía các nhóm ủng hộ súng trong phiên điều trần. Các thẩm phán tại đây đã dựa vào phán quyết của Tối cao Pháp viện năm ngoái, cho rằng một thiết bị bắn nhanh khác là “bump stock” không biến súng thành súng máy bất hợp pháp.
Tuy nhiên, một cựu quan chức cấp cao của ATF chỉ trích động thái của chính quyền Tổng Thống Trump, tin rằng ATF lẽ ra sẽ thắng kiện vì các thiết bị FRT “không giống như bump stock”.
Việc cho phép bán FRT một lần nữa làm dấy lên tranh cãi gay gắt về kiểm soát súng tại Mỹ, đặc biệt là sau các vụ xả súng hàng loạt gần đây. Vụ xả súng kinh hoàng ở Las Vegas năm 2017, nơi tay súng đã sử dụng bump stock để tăng tốc độ bắn và sát hại 58 người, vẫn còn là nỗi ám ảnh lớn.
Theo tin từ NBC News.
