Trận bão gió Derecho lịch sử xảy ra vào tháng 5 năm 2024 tại Houston đã gây ra những thiệt hại nặng nề, với ước tính hơn 1 tỷ USD tiền bồi thường, khiến 8 người thiệt mạng và hơn một triệu người mất điện. Cơn bão này, dù là thảm họa với cư dân, lại là cơ hội quý giá cho các nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu sâu hơn về cơ chế hoạt động và tác động của những trận bão kiểu này, đặc biệt là tại các khu vực đô thị.
Một nhóm chuyên gia từ Đại học Quốc tế Florida (Florida International University – FIU) đã tiến hành nghiên cứu về trận Derecho tại Houston và đưa ra những phát hiện đáng chú ý. Theo đó, một Derecho là một hệ thống bão kéo dài với gió giật mạnh theo đường thẳng (straight-line winds), có thể vượt quá 58 dặm một giờ. Riêng tại Houston năm 2024, Cơ quan Thời tiết Quốc gia (National Weather Service) ước tính tốc độ gió có thể đã vượt qua 100 dặm một giờ.
Nghiên cứu tập trung vào hiện tượng downburst – luồng khí lạnh, nặng từ cơn bão đổ sập xuống đất và lan tỏa ra mọi hướng với tốc độ cao. Giáo sư Amal Elawady từ FIU giải thích downburst có thể gây ra tác động rất khác nhau lên các công trình, bao gồm cả đường dây điện.
Để mô phỏng và nghiên cứu downburst, các nhà khoa học tại FIU sử dụng hệ thống độc đáo mang tên “Wall of Wind” (Bức Tường Gió). Đây là một dàn gồm 12 quạt phản lực khổng lồ, ban đầu được phát triển để mô phỏng điều kiện bão Cấp 5, giúp thay đổi quy chuẩn xây dựng ở nhiều nơi suốt một thập kỷ qua. Giờ đây, họ đã cải tiến hệ thống để tạo ra luồng gió mô phỏng downburst, giúp kiểm soát và phân tích tác động của nó lên các cấu trúc.
Phát hiện quan trọng nhất từ nghiên cứu là: ngay cả những tòa nhà cao tầng ở Houston, vốn được thiết kế để chịu được tốc độ gió mạnh hơn từ bão nhiệt đới hoặc bão lụt, vẫn bị hư hại đáng kể bởi trận Derecho. Điều này xảy ra do gió mạnh, tập trung của downburst, có thể còn bị tăng cường bởi hiệu ứng đường hầm giữa các tòa nhà chọc trời trong khu trung tâm thành phố.
Các điểm yếu lộ rõ nhất là lớp vỏ ngoài (cladding) và cửa sổ của các tòa nhà. Giáo sư Elawady cảnh báo rằng việc hư hỏng cửa sổ không chỉ tốn kém chi phí sửa chữa mà còn làm thay đổi áp lực bên trong tòa nhà, có nguy cơ ảnh hưởng đến cấu trúc tổng thể. Bà nhấn mạnh rằng nghiên cứu này cung cấp bằng chứng rõ ràng rằng các quy chuẩn xây dựng hiện tại có thể chưa đủ để bảo vệ công trình trước Derecho – một vấn đề không chỉ riêng Houston mà còn xảy ra ở nhiều thành phố có nhà cao tầng trên toàn cầu.
Theo tin từ KPRC Click2Houston ngày 16/05/2025, kết quả nghiên cứu này cho thấy sự cần thiết cấp bách để các cộng đồng trở nên kiên cường hơn trước các hiện tượng thời tiết cực đoan. Câu trả lời nằm ở việc xây dựng tốt hơn, và đó cũng chính là điều mà nhóm tại Wall of Wind đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp tiếp theo.
