Dự luật “lớn và đẹp” của Tổng thống Donald Trump dường như đang đối mặt với thử thách lớn, ngay trước cuộc họp quan trọng của Ủy ban Ngân sách Hạ viện. Dự luật trị giá hàng nghìn tỷ đô la này bao gồm các ưu tiên của Tổng thống về thuế, biên giới, nhập cư, quốc phòng, năng lượng và nâng trần nợ công.
Ít nhất ba dân biểu Cộng hòa trong ủy ban được cho là sẽ bỏ phiếu chống lại việc thông qua dự luật ở dạng hiện tại. Các Dân biểu Andrew Clyde (Georgia), Ralph Norman (South Carolina), và Chip Roy (Texas) đều đã tuyên bố hoặc báo hiệu ý định phản đối.
Dân biểu Roy cho rằng dự luật “chưa đủ mạnh mẽ”, không thay đổi đáng kể mức chi tiêu và nhiều điều khoản quan trọng, như mở rộng Medicaid cho người đủ sức lao động hoặc trợ cấp từ Đạo luật Giảm lạm phát (IRA), lại bị trì hoãn đến năm 2029 hoặc sau đó. Ông gọi đây là “kế toán kiểu đầm lầy” để né tránh việc cắt giảm thực sự.
Với một dân biểu Cộng hòa dự kiến vắng mặt, Đảng Cộng hòa chỉ có thể chịu được một phiếu “chống” để dự luật được thông qua ủy ban. Việc có tới ba phiếu “chống” như hiện tại đặt ra nguy cơ lớn khiến dự luật bị ngưng trệ ngay tại đây.
Một số dân biểu khác trong ủy ban cũng bày tỏ lo ngại. Dân biểu Josh Brecheen (Oklahoma) muốn hoãn cuộc họp dự kiến vào sáng thứ Sáu, còn Dân biểu Glenn Grothman (Wisconsin) thì cho rằng dự luật có vẻ “không chân thành” và từ chối tiết lộ cách bỏ phiếu.
Sau khi qua Ủy ban Ngân sách, dự luật còn phải đối mặt với Ủy ban Quy tắc và sau đó là toàn bộ Hạ viện. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Louisiana) bày tỏ tin tưởng sẽ đưa dự luật qua Hạ viện trước Ngày Tưởng niệm, cho biết ông đang nói chuyện với tất cả mọi người để hoàn thành đúng lịch trình.
Tuy nhiên, các dân biểu như Norman và Roy vẫn phàn nàn rằng các điều khoản về kiểm soát lạm dụng hệ thống Medicaid và loại bỏ dần trợ cấp năng lượng xanh từ Đạo luật Giảm lạm phát chưa đủ mạnh hoặc bị trì hoãn quá lâu. Dân biểu Norman đặt câu hỏi về thời điểm áp dụng các yêu cầu về công việc đối với Medicaid và việc loại bỏ dần các khoản giảm thuế của IRS.
Một vấn đề khác gây tranh cãi là giới hạn khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương (SALT), ảnh hưởng nhiều đến các bang có chi phí sinh hoạt cao. Dự luật của Tổng thống Trump tăng giới hạn này từ 10.000 USD lên 30.000 USD, nhưng một nhóm dân biểu Cộng hòa ôn hòa muốn mức cao hơn nữa, trong khi phe bảo thủ muốn cắt giảm chi tiêu sâu hơn để bù đắp cho việc tăng giới hạn SALT.
Dân biểu Mike Lawler (New York), không thuộc ủy ban ngân sách nhưng quan tâm đến vấn đề SALT, lập luận rằng nếu Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm năm 2017 của Tổng thống Trump (mà dự luật này muốn gia hạn vĩnh viễn) hết hiệu lực, giới hạn SALT sẽ hoàn toàn bị loại bỏ, tức là quay trở lại mức không giới hạn. Do đó, theo ông, bất kỳ giới hạn nào cũng là một khoản tiết kiệm.
Trong khi đó, Dân biểu Nick LaLota (New York), một thành viên khác của nhóm SALT Caucus, sẵn sàng chấp nhận đẩy nhanh thời hạn áp dụng yêu cầu công việc Medicaid để đổi lấy việc tăng giới hạn khấu trừ SALT.
Các lãnh đạo Hạ viện vẫn đang tiếp tục đàm phán với các nhóm này. Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Hạ viện Jodey Arrington (Texas) dường như ít lạc quan hơn về cuộc họp sắp tới, cho rằng các phiếu “chống” tiềm năng “đủ để trì hoãn nó.”
Đảng Cộng hòa đang thúc đẩy chương trình nghị sự của Tổng thống Trump thông qua quy trình hòa giải ngân sách. Quy trình này cho phép thông qua các đạo luật lớn chỉ với đa số phiếu đơn giản ở cả Hạ viện và Thượng viện, bỏ qua khả năng filibuster của phe thiểu số (Đảng Dân chủ).
Mười một ủy ban Hạ viện đã cùng xây dựng các phần riêng lẻ của dự luật này. Sau khi được Ủy ban Ngân sách xem xét, nó sẽ đến Ủy ban Quy tắc, sau đó là toàn bộ Hạ viện. Nếu được thông qua, nó sẽ chuyển sang Thượng viện, nơi có thể sẽ bị sửa đổi, và sau đó cần được cả hai viện đồng ý trước khi được đưa lên bàn Tổng thống để ký ban hành.
Theo tin từ Fox News ngày 15/05/2025.
