Các nhà lập pháp ở Iowa vừa thông qua một dự luật gây chú ý, nhằm ngăn cản các thành phố địa phương cấm người dân tự đốt pháo hoa vào những ngày lễ lớn như 3, 4 tháng 7 và đêm Giao thừa 31 tháng 12. Động thái này được cho là một phần trong nỗ lực của bang Iowa để thể hiện sự sẵn sàng trở thành trung tâm của lễ kỷ niệm 250 năm thành lập Hợp chủng quốc Hoa Kỳ vào năm tới, đồng thời hưởng ứng tầm nhìn của Tổng Thống Donald Trump về một bầu trời rực rỡ pháo hoa.
Dự luật này, do phe Cộng hòa kiểm soát, đã vượt qua Hạ viện bang với tỷ lệ 51-39, bất chấp những lo ngại từ phe Dân chủ về nguy cơ cháy nổ và ảnh hưởng tiêu cực đến các cựu chiến binh mắc chứng rối loạn căng thẳng sau sang chấn (PTSD). Hiện tại, một số thành phố lớn của Iowa, bao gồm Des Moines và các vùng lân cận, cùng với Ames, Cedar Rapids và Dubuque, vẫn cấm người dân tự bắn pháo hoa cá nhân.
Những người ủng hộ dự luật, như Dân biểu Bill Gustoff, lập luận rằng việc này giúp người dân Iowa có thể ăn mừng Ngày Độc Lập theo đúng tinh thần của các nhà lập quốc, với pháo hoa “từ đầu lục địa này đến đầu lục địa kia”. Ông Gustoff cũng nhắc đến ý tưởng của Tổng Thống Donald Trump về việc tổ chức một cuộc triển lãm quốc gia kéo dài cả năm tại Hội chợ Bang Iowa ở Des Moines nhân dịp 250 năm, và khẳng định Iowa sẵn sàng “đăng cai bữa tiệc”.
Tuy nhiên, phe phản đối nhấn mạnh các vấn đề an toàn. Dữ liệu từ Sở Y tế Iowa cho thấy số ca nhập viện cấp cứu liên quan đến pháo hoa đã tăng gần gấp đôi vào năm 2017 (khi Iowa cho phép bán pháo hoa trở lại sau nhiều thập kỷ cấm) và vẫn duy trì ở mức cao hơn so với trước đây. Các hiệp hội cứu hỏa, cảnh sát và quản lý khẩn cấp của bang đều phản đối dự luật này, cùng với Liên đoàn các thành phố Iowa.
Dân biểu Larry McBurney bày tỏ lo ngại về tiếng ồn và khói pháo hoa có thể gây ảnh hưởng đến cựu chiến binh PTSD. Một dân biểu khác, Eric Gjerde, đồng thời là sĩ quan cảnh sát ở Cedar Rapids, chia sẻ rằng các cuộc gọi báo cáo về pháo hoa thường bị nhầm lẫn với tiếng súng, buộc cảnh sát phải điều động lực lượng lớn để kiểm tra, gây tốn kém nguồn lực.
Trong khi đó, các nhà sản xuất và bán lẻ pháo hoa, cùng với các nhóm ủng hộ thị trường tự do, lại nhiệt tình ủng hộ dự luật. Họ cho rằng luật hiện hành tạo ra một “mớ bòng bong” các quy định địa phương, khiến những người yêu nước muốn ăn mừng ngày lễ gặp khó khăn.
Câu chuyện về pháo hoa ở Iowa phản ánh cuộc tranh luận muôn thuở giữa quyền tự do cá nhân, tinh thần lễ hội và những lo ngại về an toàn công cộng. Dù dự luật này có được Thống đốc ký ban hành hay không, chắc chắn tiếng pháo hoa sẽ còn là chủ đề gây tranh cãi trong các cộng đồng.
Theo tin từ Associated Press ngày 13/05/2025.
