Một điều khoản trong “dự luật lớn” của Tổng Thống Donald Trump nhằm cắt giảm mạnh các khoản chi từ ngân sách liên bang cho các tổ chức cung cấp dịch vụ phá thai đang vấp phải sự phản đối từ một số dân biểu Cộng hòa ôn hòa tại Hạ viện.
Chủ tịch Ủy ban Năng lượng và Thương mại Hạ viện, Dân biểu Brett Guthrie (đảng Cộng hòa, bang Kentucky), đã trình bày phần dự luật của ủy ban mình trong một cuộc họp qua điện thoại với các nhà lập pháp Cộng hòa vào tối Chủ Nhật vừa qua.
Trong phần hỏi đáp, Dân biểu Mike Lawler (đảng Cộng hòa, bang New York) đã yêu cầu làm rõ một điều khoản cụ thể: cấm các “nhóm lớn cung cấp dịch vụ phá thai” nhận tiền từ chương trình Medicaid của liên bang. Ông Lawler, một trong số ít dân biểu Cộng hòa đại diện cho các khu vực mà Tổng Thống Trump đã thua trong cuộc bầu cử năm 2024, cảnh báo rằng điều khoản này “đang đụng vào ổ ong vò vẽ”.
Ông Lawler đặt câu hỏi về cách định nghĩa “các nhóm lớn” này và cho rằng ngôn ngữ dự luật cần được xem xét kỹ lưỡng. Ông cũng lưu ý rằng Tu chính án Hyde hiện hành đã cấm sử dụng tiền liên bang cho các dịch vụ phá thai.
Mối lo ngại của ông Lawler được chia sẻ bởi một số dân biểu Cộng hòa ôn hòa khác. Nguồn tin thân cận với các cuộc thảo luận nội bộ của Đảng Cộng hòa Hạ viện cho biết, nhiều dân biểu ôn hòa đã bày tỏ với lãnh đạo rằng họ có thể phản đối dự luật cuối cùng nếu điều khoản này được giữ lại. Lập luận của họ là không nên “đánh một trận mới về vấn đề phá thai” khi vấn đề này đã “tạm lắng”.
Trước đó, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (đảng Cộng hòa, bang Louisiana) đã ám chỉ kế hoạch này vào tháng trước, nói rằng dự luật của Đảng Cộng hòa sẽ chuyển hướng quỹ từ “phá thai lớn” (big abortion) sang “các trung tâm y tế đủ tiêu chuẩn liên bang”.
Dự luật định nghĩa các tổ chức bị nhắm tới là các tổ chức phi lợi nhuận “cung cấp dịch vụ thiết yếu cho cộng đồng… chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực kế hoạch hóa gia đình, sức khỏe sinh sản và các dịch vụ y tế liên quan; và cung cấp dịch vụ phá thai”. Tuy nhiên, dự luật có đưa ra ngoại lệ cho các cơ sở chỉ thực hiện phá thai trong trường hợp hiếp dâm, loạn luân hoặc đe dọa tính mạng người mẹ.
Đây là một trong nhiều nỗ lực nhằm cắt giảm chi tiêu để bù đắp cho các ưu tiên khác của Tổng Thống Trump thông qua quy trình hòa giải ngân sách. Với đa số mong manh chỉ 3 phiếu tại Hạ viện, Đảng Cộng hòa cần sự đồng thuận gần như tuyệt đối để thông qua dự luật mà không cần phiếu của Đảng Dân chủ. Quy trình hòa giải ngân sách cho phép dự luật chỉ cần 51 phiếu để thông qua tại Thượng viện, thay vì 60 phiếu thông thường.
Tổng Thống Trump muốn Đảng Cộng hòa sử dụng quy trình này để giải quyết các ưu tiên của ông về biên giới, nhập cư, thuế, quốc phòng, năng lượng và nâng trần nợ công. Nhiều ủy ban của Hạ viện đang làm việc để hoàn thiện các phần riêng của dự luật, sau đó sẽ gộp lại thành một dự luật lớn để trình Hạ viện và Thượng viện.
Ủy ban Năng lượng và Thương mại được giao nhiệm vụ tìm kiếm ít nhất 880 tỷ USD cắt giảm chi tiêu trong tổng số 1.500 tỷ đến 2.000 tỷ USD mục tiêu. Dân biểu Guthrie cho biết dự luật được công bố tối Chủ Nhật bao gồm khoản cắt giảm “hơn 900 tỷ USD”.
Ngoài điều khoản về các tổ chức phá thai, dự luật còn tìm cách tiết kiệm bằng cách áp dụng yêu cầu làm việc đối với một số người nhận Medicaid đủ điều kiện. Một số khoản tiền Medicaid chi cho các tiểu bang cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe bằng tiền thuế cho người nhập cư bất hợp pháp cũng bị nhắm tới. Dự luật cũng sẽ bãi bỏ một số khoản trợ cấp năng lượng xanh của chính quyền Biden, bao gồm cả quy định về xe điện.
Vấn đề phá thai luôn là một chủ đề nhạy cảm và gây chia rẽ sâu sắc trong chính trường Mỹ. Việc đưa điều khoản này vào dự luật lớn của Tổng Thống Trump cho thấy quyết tâm của một bộ phận Đảng Cộng hòa, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ gây rạn nứt nội bộ, đặc biệt với những dân biểu đến từ các khu vực bầu cử đa dạng hơn. Cuộc chiến chính trị xung quanh vấn đề này xem ra vẫn chưa có hồi kết.
Theo tin từ Fox News ngày 11/05/2025.
