Tổng thống Hoa Kỳ đương nhiệm Donald Trump mới đây đã đưa ra ý tưởng giảm thuế quan áp lên hàng hóa Trung Quốc từ mức 145% xuống còn 80%. Động thái này diễn ra ngay trước thềm cuộc gặp cuối tuần giữa các quan chức thương mại cấp cao của Mỹ và Trung Quốc, cho thấy tín hiệu muốn “hạ nhiệt” cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Theo tin từ Associated Press ngày 9/5/2025, các quan chức hàng đầu của Mỹ dự kiến sẽ hội đàm với phái đoàn cấp cao của Trung Quốc tại Thụy Sĩ. Đây là cuộc gặp quan trọng đầu tiên giữa hai nước sau nhiều tháng căng thẳng leo thang do các mức thuế nhập khẩu “khủng” mà Tổng thống Trump áp đặt.
Trên tài khoản mạng xã hội của mình, Tổng thống Trump viết: “Mức thuế 80% đối với Trung Quốc có vẻ hợp lý! Việc này tùy thuộc vào Scott B”, ám chỉ Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, người phụ trách vấn đề thương mại. Ông Trump cũng kêu gọi Trung Quốc mở cửa thị trường cho hàng hóa Mỹ, nhấn mạnh: “Điều đó SẼ RẤT TỐT CHO HỌ!!! THỊ TRƯỜNG ĐÓNG CỬA KHÔNG CÒN HIỆU QUẢ NỮA!!!”
Cuộc gặp tại Geneva sẽ có sự tham gia của Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer, đối thoại với Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong. Cuộc đàm phán này diễn ra trong bối cảnh thị trường Mỹ ngày càng lo ngại về tác động của thuế quan đối với giá cả và nguồn cung hàng tiêu dùng.
Trung Quốc là quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ cuộc chiến thương mại do Tổng thống Trump khởi xướng. Khi Mỹ áp thuế, Trung Quốc cũng đáp trả bằng các biện pháp tương tự, khiến mức thuế hai chiều liên tục leo thang. Hiện tại, Mỹ áp thuế 145% lên hàng Trung Quốc, trong khi Trung Quốc áp 125% lên hàng Mỹ. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mức thuế 145% của Mỹ bao gồm 20% liên quan đến cáo buộc Trung Quốc không ngăn chặn dòng chảy hóa chất sản xuất fentanyl, phần này có thể sẽ không được đưa ra thảo luận trong cuộc gặp cuối tuần.
Mặc dù mức thuế 80% là giảm đáng kể so với 145% hiện tại, đây vẫn là một mức thuế nhập khẩu cực cao, có thể gây ra vấn đề cho chuỗi cung ứng và đẩy giá cả lên cao. Ngay cả khi giảm xuống 80%, mức này vẫn cao hơn mức 74% mà Tổng thống Trump từng công bố trước đó. Về phía Trung Quốc, các chuyên gia cho rằng Bắc Kinh sẽ yêu cầu bất kỳ thỏa thuận nào từ phía Mỹ cũng phải đáng tin cậy và được thực thi.
Trước đây, Tổng thống Trump từng nói sẽ không giảm thuế nếu chưa có các cuộc đàm phán thực chất. Tuy nhiên, trong một lần xuất hiện tại Phòng Bầu dục hôm thứ Năm, ông đã tỏ dấu hiệu “mềm mỏng” hơn, nói rằng ông “có thể” giảm mức thuế 145% nếu cuộc đàm phán cuối tuần diễn ra tốt đẹp. “Chúng ta sẽ xem,” ông nói. “Hiện tại, mức thuế không thể cao hơn được nữa. Nó đang ở mức 145, nên chúng tôi biết nó sẽ giảm xuống.”
Đội ngũ của Tổng thống cũng thừa nhận mức thuế 145% là không bền vững, vì mức thuế đó gần như là cấm vận mọi hoạt động thương mại giữa hai nước. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều mâu thuẫn trong các mục tiêu của ông Trump: ông muốn thu thuế lớn để bù đắp cho việc cắt giảm thuế thu nhập, nhưng lại muốn các thỏa thuận mở cửa thị trường cho hàng hóa Mỹ (điều này thường đòi hỏi thuế quan thấp hơn). Các trợ lý của ông nói rằng ông muốn cô lập Trung Quốc, nhưng việc áp thuế lên các đối tác thương mại khác lại khiến việc tạo ra một liên minh thương mại bền vững trở nên khó khăn.
Bài đăng trên mạng xã hội của Tổng thống Trump một lần nữa cho thấy phong cách “tự đàm phán công khai” về thuế quan của ông. Ông liên tục khởi động, tạm dừng, điều chỉnh rồi lại đe dọa tăng thuế nhập khẩu, liên tục đảo ngược quan điểm để cân bằng giữa lời hứa kiềm chế lạm phát và tuyên bố rằng thuế quan có thể giúp kinh tế Mỹ chiếm ưu thế trên toàn cầu.
