Hàng ngàn người dân đã đổ về khu vực quanh Tòa nhà Quốc hội và Cung điện Buckingham ở London để chứng kiến cuộc diễu hành của quân đội Anh và các nước đồng minh. Sự kiện này mở đầu cho chuỗi hoạt động kéo dài bốn ngày, kỷ niệm 80 năm kết thúc Thế chiến II ở châu Âu.
Sau khi chuông Big Ben điểm đúng 12 giờ trưa, diễn viên Timothy Spall đã đọc lại bài phát biểu chiến thắng của Winston Churchill trước đám đông hân hoan ở trung tâm London vào ngày 8/5/1945. Vương quốc Anh đã bắt đầu các hoạt động kỷ niệm Ngày V-E sớm hơn ba ngày, vì thứ Hai là ngày lễ ở Anh.
Đài tưởng niệm chiến tranh của quốc gia, Cenotaph, được phủ kín cờ Union Jack. Đây là lần đầu tiên đài tưởng niệm được trang trí bằng cờ kể từ khi được Vua George V khánh thành vào năm 1920, hai năm sau khi kết thúc Thế chiến I.
Khoảng 1.300 thành viên của lực lượng vũ trang Anh đã cùng với quân đội từ các đồng minh NATO của Vương quốc Anh và Ukraine tham gia cuộc diễu hành. Đoàn diễu hành bắt đầu từ Quảng trường Quốc hội và đi qua Cung điện Buckingham, nơi Vua Charles III duyệt đội ngũ.
Bà Maria Crook, 69 tuổi, đội một chiếc mũ với dải ruy băng đỏ, trắng và xanh, đã đến London từ Devon để xem cuộc diễu hành. “Tôi nghĩ điều cực kỳ quan trọng là phải bày tỏ sự kính trọng và tôn vinh những người đã hy sinh vì chúng ta,” bà nói.
Cũng trong dịp này, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đã có bài phát biểu kêu gọi sự thống nhất châu Âu và xuyên Đại Tây Dương nhân kỷ niệm 80 năm ngày Hà Lan được giải phóng khỏi sự chiếm đóng của Đức.
“Kinh nghiệm có được cách đây 80 năm cho chúng ta biết rằng chỉ khi chúng ta sát cánh cùng nhau, chúng ta mới có thể vượt qua,” ông Tusk nói. Ông nói thêm rằng “đối mặt với mối đe dọa từ nước Nga của (Tổng thống Vladimir) Putin, chúng ta cần làm sâu sắc hơn đời sống châu Âu và xuyên Đại Tây Dương, và chúng ta cần sự đoàn kết thực sự.”
Ông Tusk phát biểu tại một buổi lễ Ngày Giải phóng Hà Lan, nơi các cựu chiến binh Thế chiến II đã nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt từ đám đông đứng dọc các đường phố để xem một cuộc diễu binh, trong khi máy bay hiện đại và thời chiến bay trên đầu. Quân đội Ba Lan nằm trong số các lực lượng Đồng minh đã giúp giải phóng Hà Lan.
Các hoạt động kỷ niệm ở Wageningen tập trung tại một quảng trường bên ngoài Hotel de Wereld, nơi các quan chức cấp cao của Đức đã ký các văn kiện vào ngày 5/5/1945, chính thức chấm dứt cuộc chiếm đóng tàn bạo kéo dài 5 năm khi chiến tranh đi đến hồi kết trên khắp châu Âu.
Một nhóm nhỏ các cựu chiến binh, ngực đeo đầy huân chương và chân đắp chăn, ngồi ở hàng ghế đầu theo dõi buổi lễ. Nhiều cựu chiến binh khác tham gia cuộc diễu hành, một số chào, những người khác hôn gió đám đông. Một số người cầm hoa tulip và các loài hoa khác.
Đức cuối cùng đã đầu hàng vào ngày 8 tháng 5, ngày nay được gọi là Ngày Chiến thắng ở châu Âu. Ngày Giải phóng ở Hà Lan được tổ chức vào ngày 5 tháng 5, một ngày sau khi đất nước dành hai phút mặc niệm để tưởng nhớ những người đã hy sinh trong chiến tranh.
Giống như Tusk, Bộ trưởng Quốc phòng Hà Lan Ruben Brekelmans đã sử dụng dịp này để kêu gọi những nỗ lực mới nhằm nuôi dưỡng hòa bình. “Chiến tranh và xâm lược đã trở lại châu Âu và tùy thuộc vào chúng ta để bảo vệ hòa bình,” ông nói.
Các sự kiện trên khắp châu Âu đánh dấu sự kết thúc của cuộc chiến 1939-45 diễn ra vào thời điểm các mối liên kết hữu nghị truyền thống với Hoa Kỳ, quốc gia có lực lượng đã giúp giải phóng Hà Lan và phần lớn lục địa, đang rạn nứt. Liên minh châu Âu và chính quyền của Tổng thống Donald Trump hiện đang vướng vào một cuộc chiến thương mại.
Ông Tusk kêu gọi sự thống nhất vào thời điểm bất ổn toàn cầu. “Sự đoàn kết thực sự giữa người dân và các quốc gia sẽ ngăn chặn cái ác định hình hiện tại và tương lai của chúng ta,” ông nói. “Thời kỳ thoải mái vô tư và thờ ơ vui vẻ của châu Âu đã qua. Hôm nay là thời điểm châu Âu huy động xung quanh các giá trị cơ bản và an ninh của chúng ta.”
Theo Associated Press
