Sau 12 năm giữ vai trò lãnh đạo Giáo hội Công giáo, Giáo hoàng Francis đã để lại nhiều vấn đề còn dang dở và những thách thức lớn cho người kế nhiệm. Từ tình hình tài chính khó khăn của Vatican đến các cuộc xung đột trên nhiều châu lục và sự bất mãn từ những người theo chủ nghĩa truyền thống về việc ông hạn chế nghi lễ Latinh cổ.
Khi các hồng y kết thúc việc bỏ phiếu kín dưới mái vòm Sistine Chapel, vị Giáo hoàng thứ 267 sẽ phải quyết định tiếp tục, điều chỉnh hoặc từ bỏ các chính sách của Giáo hoàng Francis. Liệu ông sẽ ưu tiên vấn đề người di cư, môi trường và các chính sách công bằng xã hội mà Giáo hoàng Francis ủng hộ, hay tập trung vào các vấn đề khác?
Những thách thức đang chờ đợi vị Giáo hoàng mới:
Vấn đề phụ nữ
Giáo hoàng Francis đã có nhiều nỗ lực thúc đẩy phụ nữ vào các vị trí lãnh đạo trong Vatican hơn bất kỳ vị Giáo hoàng nào trước đây. Người kế nhiệm ông sẽ phải quyết định có nên tiếp tục di sản này, đẩy nhanh tiến độ hay thay đổi hoàn toàn.
Phụ nữ Công giáo đóng vai trò quan trọng trong các trường học, bệnh viện và thường là người truyền lại đức tin cho thế hệ sau. Tuy nhiên, họ từ lâu đã phàn nàn về việc bị coi là công dân hạng hai trong một tổ chức chỉ dành chức linh mục cho nam giới.
Nhiều nữ tu đã rời bỏ dòng tu, dẫn đến những câu hỏi về tương lai của các dòng tu nữ. Vatican cho biết số lượng nữ tu trên toàn cầu đã giảm khoảng 10.000 người mỗi năm trong hơn một thập kỷ qua.
Vị Giáo hoàng mới sẽ phải giải quyết những kỳ vọng của phụ nữ về việc có tiếng nói lớn hơn trong quản trị Giáo hội và được công nhận nhiều hơn.
Maria Lia Zerbino, một người Argentina được Giáo hoàng Francis bổ nhiệm làm cố vấn cho Vatican về việc đề cử giám mục, cho biết: “Chúng tôi là phần lớn dân Chúa. Đây là vấn đề công bằng, không phải thành tựu của chủ nghĩa nữ quyền, mà là vì lợi ích của Giáo hội.”
Sự chia rẽ giữa truyền thống và đổi mới
Một lá thư nặc danh lan truyền trong giới chức Vatican năm 2022 chỉ trích triều đại Giáo hoàng “thảm họa” của Giáo hoàng Francis và những gì một vị Giáo hoàng mới phải làm để khắc phục “thảm họa” mà ông gây ra. Tác giả của lá thư là Hồng y George Pell người Úc, một cố vấn thân cận của Giáo hoàng Francis nhưng luôn bảo thủ.
Những lá thư này nhấn mạnh sự chia rẽ lâu đời giữa những người theo chủ nghĩa truyền thống và những người theo chủ nghĩa tiến bộ trong Giáo hội Công giáo, vốn trở nên trầm trọng hơn dưới thời Giáo hoàng Francis. Ông nhấn mạnh sự hòa nhập và “tính đồng nghị” (lắng nghe tín đồ), đồng thời hạn chế việc cử hành Thánh lễ Latinh cổ của những người theo chủ nghĩa truyền thống. Mặc dù những người bảo thủ có thể không có đủ phiếu bầu để bầu ra một người cùng chí hướng, nhưng một vị Giáo hoàng mới sẽ phải cố gắng khôi phục sự thống nhất.
Lạm dụng tình dục
Mặc dù nhiều nhà lãnh đạo Giáo hội muốn tin rằng các vụ bê bối lạm dụng tình dục đã là quá khứ, nhưng những nạn nhân và những người ủng hộ họ muốn vị Giáo hoàng mới coi đây là ưu tiên hàng đầu.
Giáo hoàng Francis và Giáo hoàng Benedict XVI đã thực hiện các bước để chấm dứt hàng thập kỷ lạm dụng và che đậy, thay đổi luật Giáo hội để trừng phạt những kẻ lạm dụng và cấp trên của họ, những người che giấu hành vi sai trái của họ.
Tuy nhiên, một nền văn hóa miễn trừ vẫn tồn tại, và các nhà chức trách Giáo hội hầu như chưa bắt đầu giải quyết các hình thức lạm dụng tinh thần và tâm lý khác đã gây tổn thương cho nhiều thế hệ tín đồ. Hai mươi năm sau khi vụ bê bối lạm dụng tình dục lần đầu tiên nổ ra ở Hoa Kỳ, vẫn không có sự minh bạch từ Vatican về mức độ nghiêm trọng của vấn đề hoặc cách các vụ việc đã được xử lý.
Vị Giáo hoàng mới phải đối phó không chỉ với các vụ việc hiện có mà còn với sự phẫn nộ liên tục từ các giáo dân Công giáo và những tiết lộ đang diễn ra ở những nơi trên thế giới nơi vụ bê bối chưa xuất hiện.
Vấn đề LGBTQ+
Giáo hoàng Francis từng nói: “Tôi là ai mà phán xét?” khi được hỏi về một vị giám mục được cho là đồng tính tại Vatican. Giáo hoàng Francis tìm cách trấn an những người đồng tính rằng Chúa yêu họ như họ vốn là, rằng “đồng tính không phải là tội ác” và mọi người đều được chào đón trong Giáo hội.
Người kế nhiệm ông phải quyết định có nên tiếp tục đường lối này hay rút lui. Có rất nhiều sự ủng hộ cho việc rút lui. Năm 2024, các giám mục châu Phi đã phản đối quyết định của Giáo hoàng Francis cho phép các linh mục ban phước cho các cặp đồng tính, và các giám mục từ khắp nơi trên thế giới tham dự Thượng hội đồng của ông về tương lai của Giáo hội đã rút lại ngôn ngữ chấp nhận rõ ràng những người LGBTQ+.
Cha James Martin, người tìm cách xây dựng cầu nối với những người Công giáo LGBTQ+, biết rõ mức độ phản đối nhưng vẫn hy vọng.
Ông nói: “Thách thức đối với vị Giáo hoàng mới là tiếp tục di sản của Giáo hoàng Francis trong việc tiếp cận một nhóm người cảm thấy bị loại trừ khỏi Giáo hội của họ. Dựa trên Thượng hội đồng, tôi có thể nói rằng nhiều hồng y cảm thấy cần phải chào đón những người LGBTQ+ vì họ biết rõ giáo phận của mình. Nhưng điều đó sẽ đi đến đâu thì vẫn còn bỏ ngỏ.”
Theo nguồn tin từ ABC News.
