Tòa án ở London, Anh vừa tuyên án tù đối với sáu công dân Bulgaria bị kết tội thực hiện một chiến dịch gián điệp tinh vi cho Nga. Các bản án dao động từ hơn 5 năm đến gần 11 năm.
Theo cáo buộc từ công tố viên, nhóm này hoạt động từ năm 2020 đến 2023, sử dụng các mật danh lấy từ phim Hollywood và nhắm mục tiêu vào các nhà báo, nhà ngoại giao, và quân nhân Ukraine tại nhiều quốc gia châu Âu như Anh, Đức, Áo, Tây Ban Nha và Montenegro. Họ thậm chí còn thảo luận về việc bắt cóc hoặc sát hại những người phản đối Điện Kremlin.
Thẩm phán Nicholas Hilliard nhấn mạnh rằng dù không ai bị tổn hại về thể chất, hành động của nhóm đã gây nguy hiểm đến tính mạng và lợi ích an ninh quốc gia. Việc sử dụng nước Anh làm căn cứ để lên kế hoạch cho các hoạt động này là một tội danh rất nghiêm trọng.
Người cầm đầu mạng lưới, Orlin Roussev, hoạt động từ một nhà khách cũ ở thị trấn ven biển Great Yarmouth của Anh, nhận mức án nặng nhất: 10 năm 8 tháng tù. Ông ta bị cáo buộc liên quan đến tất cả sáu chiến dịch mà cảnh sát phát hiện. Roussev được cho là làm việc cho Jan Marsalek, một người Áo bị truy nã quốc tế vì gian lận và biển thủ sau sự sụp đổ của công ty thanh toán Wirecard của Đức vào năm 2020.
Các thành viên trong nhóm dùng những biệt danh như “Jackie Chan” (Roussev), “Mad Max” hay “Jean-Claude Van Damme” (Biser Dzhambazov, người nhận án 10 năm 2 tháng). Những người khác được gọi là “Minions”.
Một trong những hoạt động đáng chú ý là cố gắng gài bẫy một nhà báo điều tra vụ đầu độc cựu điệp viên Nga Sergei Skripal bằng chất độc Novichok ở Salisbury năm 2018. Nhóm này theo dõi nhà báo Christo Grozev và bàn bạc về việc cướp, giết hoặc bắt cóc ông đưa về Nga. Grozev chia sẻ tại tòa rằng việc biết mình bị theo dõi đã khiến cuộc sống của ông thay đổi hoàn toàn và gây ảnh hưởng tâm lý sâu sắc.
Nhóm gián điệp còn thực hiện giám sát một căn cứ không quân của Mỹ ở Đức, nơi họ tin rằng quân đội Ukraine đang được huấn luyện.
Dù Roussev ban đầu phủ nhận mọi liên hệ với hoạt động gián điệp, cảnh sát đã tìm thấy nhiều thiết bị công nghệ cao tại nhà ông ta, bao gồm máy gây nhiễu tín hiệu, thiết bị nghe lén, định vị ô tô, và camera giấu trong nhiều vật dụng khác nhau, thậm chí cả trong một con búp bê Minion. Các tin nhắn của Roussev gửi cho Marsalek cũng cho thấy ông ta tự hào về “kho đồ Indiana Jones” của mình và ví mình như “Q” (nhân vật chế tạo thiết bị cho James Bond).
Ba thành viên khác bị kết án sau phiên tòa hồi tháng 3 gồm Katrin Ivanova (9 năm 8 tháng), Vanya Gaberova (6 năm 8 tháng) và Tihomir Ivanov Ivanchev (8 năm). Một người khác, Ivan Stoyanov, nhận án 5 năm 3 tuần sau khi nhận tội. Tất cả sẽ bị trục xuất sau khi mãn hạn tù.
Vụ án còn hé lộ chi tiết về mối quan hệ phức tạp giữa các thành viên, trong đó có một “tam giác tình yêu” liên quan đến Dzhambazov và hai nữ bị cáo. Dù một số người biện hộ rằng họ bị lừa dối, thẩm phán khẳng định họ biết rõ mình đang làm việc cho Nga và cảm thấy hào hứng với các hoạt động này.
Theo tin từ Seattle Times ngày 12/05/2025, Bộ trưởng An ninh Anh Dan Jarvis cho biết vụ án này gửi đi một thông điệp mạnh mẽ rằng Anh sẽ sử dụng mọi biện pháp để phát hiện, ngăn chặn và răn đe các hành vi thù địch từ các quốc gia khác.
