Một liên minh gồm 15 tiểu bang tại Mỹ vừa đệ đơn kiện chính quyền của Tổng Thống Donald Trump, phản đối nỗ lực đẩy nhanh các dự án năng lượng. Các tiểu bang này cho rằng chính quyền đang bỏ qua các luật bảo vệ môi trường nghiêm ngặt và đe dọa các loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng, môi trường sống quan trọng cũng như các di sản văn hóa.
Ngay trong ngày đầu tiên nhậm chức, Tổng Thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp tuyên bố “tình trạng khẩn cấp năng lượng quốc gia”. Sắc lệnh này khuyến khích mở rộng khai thác dầu khí thông qua việc chính phủ sử dụng quyền trưng thu đất (eminent domain) và áp dụng Đạo luật Sản xuất Quốc phòng (Defense Production Act). Đây là những công cụ thường được dùng trong các tình huống khẩn cấp thực sự, ví dụ như sau thảm họa thiên nhiên hoặc sự cố tràn dầu lớn, cho phép chính phủ sử dụng đất đai và tài nguyên tư nhân vì lợi ích quốc gia.
Tuy nhiên, theo đơn kiện do Tổng chưởng lý bang Washington, Nick Brown, và các nguyên đơn khác đệ trình tại tòa án bang Washington vào thứ Sáu, các cơ quan liên bang như Quân đoàn Công binh Hoa Kỳ và Bộ Nội vụ đang lợi dụng sắc lệnh này để bỏ qua các quy trình đánh giá bắt buộc theo các luật môi trường liên bang quan trọng như Đạo luật Nước sạch (Clean Water Act) và Đạo luật Các loài có nguy cơ tuyệt chủng (Endangered Species Act).
Các tổng chưởng lý thừa nhận điện năng ổn định và giá cả phải chăng là rất quan trọng, nhưng cũng lưu ý rằng sản lượng năng lượng của Mỹ hiện đang ở mức cao kỷ lục. Họ lập luận rằng sắc lệnh hành pháp này là bất hợp pháp và việc nó chỉ đạo các cơ quan liên bang phớt lờ luật pháp sẽ gây ra những thiệt hại nghiêm trọng cho nguồn nước, vùng đất ngập nước, môi trường sống quan trọng, di sản lịch sử, văn hóa, các loài có nguy cơ tuyệt chủng và cả con người lẫn động vật hoang dã phụ thuộc vào những tài nguyên quý giá này.
Đơn kiện cũng nhấn mạnh rằng việc đi tắt trong các quy trình khẩn cấp này làm suy yếu nghiêm trọng quyền của các tiểu bang, đặc biệt là quyền bảo vệ chất lượng nước trong phạm vi biên giới của mình theo Đạo luật Nước sạch liên bang. Họ mong muốn một thẩm phán liên bang tuyên bố sắc lệnh hành pháp này là bất hợp pháp và cấm các cơ quan liên bang cấp phép khẩn cấp cho các dự án không thuộc diện khẩn cấp.
Vụ kiện này được dẫn đầu bởi Tổng chưởng lý bang Washington Nick Brown và Tổng chưởng lý bang California Rob Bonta, cùng với sự tham gia của các tổng chưởng lý từ Arizona, Connecticut, Illinois, Massachusetts, Maine, Maryland, Michigan, Minnesota, New Jersey, Oregon, Rhode Island, Vermont và Wisconsin. Theo nguồn tin ABC News, Nhà Trắng hiện chưa đưa ra bình luận ngay lập tức về vụ việc này.
