Theo Fox News, 12 tiểu bang của Mỹ đang kiện cựu Tổng thống Donald Trump về các loại thuế quan mà họ cho là vi hiến, gây hại cho nền kinh tế và áp đặt mà không có sự chấp thuận của Quốc hội.
Vụ kiện được đệ trình lên Tòa án Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ, thách thức việc ông Trump sử dụng quyền khẩn cấp theo Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) để áp đặt thuế quan đối với hàng nhập khẩu từ các quốc gia trên toàn thế giới.
Các tiểu bang lập luận rằng Hiến pháp trao cho Quốc hội, chứ không phải tổng thống, quyền áp thuế và thuế quan, và IEEPA không bao giờ được dùng để ủy quyền chính sách thương mại ở quy mô này.
Thống đốc Kathy Hochul cho biết: “Thuế quan liều lĩnh của Tổng thống Trump đã đẩy giá cả lên cao ngất ngưởng cho người tiêu dùng và gây ra tình trạng hỗn loạn kinh tế trên cả nước”.
Tổng chưởng lý New York Letitia James nói: “Tổng thống không có quyền tăng thuế theo ý mình. Thuế quan của ông ấy là bất hợp pháp và nếu không ngăn chặn, chúng sẽ dẫn đến lạm phát, thất nghiệp và thiệt hại kinh tế lớn hơn”.
Từ tháng 2/2025, ông Trump đã ký nhiều sắc lệnh hành pháp áp đặt thuế quan mới đối với Canada, Mexico, Trung Quốc và hầu hết các đối tác thương mại khác của Hoa Kỳ.
Chính quyền Trump viện dẫn các tình trạng khẩn cấp quốc gia làm cơ sở cho thuế quan, bao gồm buôn bán ma túy, nhập cư bất hợp pháp và các hoạt động thương mại không công bằng. Các tiểu bang trong vụ kiện cho rằng những biện minh của tổng thống là mơ hồ và không đủ về mặt pháp lý.
IEEPA, được ban hành năm 1977, cho phép các tổng thống ứng phó với các mối đe dọa quốc tế cụ thể, chẳng hạn như khủng bố hoặc các tác nhân thù địch nước ngoài. Nhưng theo vụ kiện, không có tổng thống nào trong 48 năm kể từ khi nó được thông qua đã sử dụng nó để áp đặt thuế quan.
Đơn khiếu nại lập luận rằng các loại thuế quan mới được áp đặt mà không có sự chấp thuận của quốc hội hoặc các kết luận pháp lý cần thiết để biện minh cho các hành động thương mại sâu rộng.
Vụ kiện cũng tuyên bố rằng thuế quan không liên quan đến bất kỳ mối đe dọa “bất thường và đặc biệt” cụ thể nào, như yêu cầu theo IEEPA, mà chính quyền Trump đã viện dẫn làm cơ sở quyền lực của mình. Các tiểu bang tuyên bố thuế quan sẽ làm tăng đáng kể giá tiêu dùng, thúc đẩy lạm phát, dẫn đến mất việc làm và tạo ra sự bất ổn kinh tế trên diện rộng.
Những người ủng hộ chính quyền Trump nói rằng thuế quan là một động thái táo bạo để bảo vệ các ngành công nghiệp Mỹ và điều chỉnh sự mất cân bằng thương mại lâu dài.
Trong một cuộc họp báo vào tháng 2/2025, Tổng thống Trump nói: “Chúng tôi đã thu về hàng trăm tỷ đô la [với thuế quan trước đây]… Nó sẽ làm cho đất nước chúng ta giàu có”, coi các biện pháp này là sự tiếp nối chương trình nghị sự kinh tế “Nước Mỹ trên hết” của ông.
Cùng với New York, các tổng chưởng lý của Arizona, Colorado, Connecticut, Delaware, Illinois, Maine, Minnesota, Nevada, New Mexico, Oregon và Vermont đã tham gia vụ kiện.
Liên minh này yêu cầu tòa án chặn việc thực thi thêm thuế quan và tuyên bố các lệnh này không hợp lệ theo cả Hiến pháp và luật liên bang.
